موسیقی ما - فرزان صوفی: عصر روز دوشنبه طی مراسمی در تالار وحدت که به همت دوستان و شاگردان «احمد پژمان» برگزار شد، از این استاد بزرگ موسیقی تجلیل شد.

در این برنامه که با اجرای «حمیدرضا دیبازر» همراه بود بسیاری از چهره‏های فرهنگی و هنری چون «فرهاد فخرالدینی»، «بهمن فرمان‏آرا»، «فخرالدین فخرالدینی»، «کمال تبریزی»، «هوشنگ کامکار»، «محمد اسماعیلی»، «مصطفی کمال پورتراب»، «وارتان ساهاکیان»، «حسن ریاحی»، «هانیبال یوسف»، «فردین خلعتبری»، «شهرام توکلی»، «علی‏اکبر قربانی»، «ناصر چشم‏آذر»، «علی تفرشی» و... حضور داشتند.

دیبازر در این برنامه تأکید کرد: «وقتی موضوع برگزاری این مراسم را با استاد پژمان درمیان گذاشتیم، ایشان در صورتی موافقت کردند که برنامه بدون حمایت هیچ نهادی برگزار شود و ما بعد از سه ماه توانستیم برنامه را در سالنی برگزار کنیم که با یکی از آثار ایشان افتتاح شده است».

در ابتدای برنامه «فرهاد فخرالدینی»، یکی دیگر از اساتید و پیشکسوتان موسیقی به روی سن آمد و با اذعان به این موضوع که معمولا سخنرانی درباره کسی را قبول نمی‏کند اما به پژمان نمی‏توان نه گفت سخنان خود را آغاز کرد: «سال 1340 توسط «تیمور پورتراب» با پژمان آشنا شدم و این رابطه به‏قدری صمیمی شد که بعدها به قول پژمان تبدیل به سه تفنگدار شدیم. در همان دوران بود که پژمان با دریافت یک بورسیه تحصیلی به وین رفت و به موفقیت‏های خوبی هم دست یافت».

رهبر سابقِ ارکستر ملیِ سابق تبحر پژمان را در موسیقی جهانی نیز ستود و از همکاری او با ارکسترهای اروپایی و آمریکایی گفت. او در آخر سخنان خود از سال 1356 و زمانی که پژمان برای تحصیل در مقطع دکتری و در رشته موسیقی الکترونیک راهی آمریکا شده بود گفت و حس وطن‏دوستی او را ستود: «پژمان بعد از رفتنش از ایران به دلیل جذابیتی که این سرزمین و همچنین خانواده‏اش برایش دارند، دوباره به ایران بازگشت. امیدوارم همیشه با خلق آثار زیبا مردم را شاد کند تا مثل همیشه از کارهایش لذت ببریم».

در ادامه گروهی به رهبری «محمدرضا فیاض» به روی صحنه آمدند و قسمت‏هایی از موسیقی «عیاران»، ساخته «احمد پژمان» را اجرا کردند.

حین این مراسم با «علی رهبری»، موزیسین بین‏المللی هم در ترکیه ارتباطی برقرار شد که سخنان کوتاهی را راجع به پژمان عنوان کرد و اجرای یک اثر ارکسترال از آثار «احمد پژمان» را هر چند با کیفیت نامطلوب تلفنی، به صورت زنده در کشور ترکیه تقدیم به ایشان کرد.

در پارت اول برنامه بخش‏هایی از فیلم‏های «بورکافور، عطر یاس»، «شازده احتجاب» و «یه بوس کوچولو» به کارگردانی «بهمن فرمان‏آرا» و موسیقی «احمد پژمان» نمایش داده شد که به واسطه آن فرمان‏آرا پشت تریبون آمد و از آشنایی‏اش با «احمد پژمان» گفت: «آشنایی من با پژمان بعد از پایان فیلمبرداری «شازده احتجاب» که به دنبال شخصی برای ساخت موسیقی آن بودم اتفاق افتاد. در آن دوران «احمدرضا احمدی» صفحه‏ای را به من داد که از اشعار نیما با موسیقی پژمان پُر شده بود. زمانی که آن را گوش کردم به وجد آمدم چون هر قطعه آن، کاملا حس و حال و معنای کلامی آن شعر را به موسیقی تبدیل کرده بود».

«بهمن فرمان‏آرا» در ادامه گفت: «آدرس او را گرفتم و به منزلش رفتم اما اولین جمله‏ای که پژمان در مقابل این پیشنهاد گفت این بود که من تابحال این کار را انجام نداده‏ام و چیزی در موردش نمی‏دانم. من هم گفتم من می‏دانم چه می‏خواهم».

فرمان‏آرار از خلوص و صداقت پژمان گفت که آن زمان به راحتی به این موضوع اقرار کرده اما در این دوره از زبان هیچ‏کدام از جوان‏هایی که به صورت کیلویی برای سریال‏ها موسیقی می‏سازند چنین جمله‏ای را نمی‏شنویم!

این کارگردان درباره موسیقیِ فیلم‏هایش گفت: «خاک آشنا تنها فیلمی از من است که پژمان آهنگ‏ساز آن نبوده آن هم به این دلیل بود که در ایران حضور نداشت و خودش «کارن همایونفر» را معرفی کرد تا موسیقی آن فیلم را بنویسد».
او در انتهای سخنان خود گفت: «بسیار از دوستی با «احمد پژمان» خوشنودم و این ستایش دیرهنگام را به او و مادر بزرگوارش تبریک می‏گویم».

در بخش بعدی گروه کر تهران به رهبری «مهدی قاسمی» دو قطعه پژمان را که برای کر بدون همراهی ساخته شده بود با نام‏های «ای یار» و «آئینه» اجرا کردند. در انتها، «احمد پژمان» از آنها تشکر کرد و گفت فکر نمی‏کردم کسی بتواند این قطعات سخت را به این صورت اجرا کند.

پخش کلیپ دوم بخش دیگری از این برنامه بود که با قسمت‏هایی از فیلم‏های «بید مجنون» و «باران» به کارگردانی «مجید مجیدی» و آهنگ‏سازی «احمد پژمان» همراه بود. بعد از آن به عنوان یک هدیه کوچک، از موسیقی سریال صد قسمتی «سرزمین کهن» به کارگردانی «کمال تبریزی» که ضبط موسیقی آن به تازگی در مسکو پایان یافته بود پرده برداری شد.

دیبازر در اواخر برنامه از ایجادِ امکانِ برگزاری یک مسابقه دو سالانه با نام «احمد پژمان» خبر داد که همانجا اجازه رسمی این کار را هم از «احمد پژمان» گرفت.

در آخر برنامه لوح تقدیری توسط «بهمن فرمان‏آرا»، به همراه تشویق‏های ممتد مردم که همگی به پا خواسته بودند به «احمد پژمان» تقدیم شد و با ادامه یافتن این تشویق‏ها پژمان پشت تریبون رفت و ضمن تشکر گفت: «امشب به‏قدری عشق و علاقه در اینجا می‏بینم که نمی‏دانم چه بگویم و این برنامه یکی از بزرگترین تجربه‏های زندگی من است».

پژمان در ادامه گفت: «اولین‏بار که بعد از سه سال به ایران بازگشتم و در خیابان‏ها راه رفتم گفتم که اینجا خانه من است. در واقع حس عجیبی که به واسطه آن خودم را مالک اینجا احساس کردم.» که این احساس با تشویق‏های مردم پاسخ داده شد.

این آهنگ‏ساز در ادامه سخنانش درباره تجربه اپرانویسی وخاطراتی که در این زمینه داشت گفت: «اولین‏باری که به من گفتند می‏خواهیم یک اُپرا بنویسی وحشت کردم و گفتم که اصلا از اپرا بدم می‏آید، از آواز هم خوشم نمی‏آمد. به هر حال به کتابخانه دانشگاه رفتم و از آنجا درخواست پارتیتور اپرای «فالستاوِ» وِردی را کردم. در همان دوران بود که «لئونارد وستاین» برای ضبط یک اپرا به وین آمده بود. یکی از دوستان مصری من گفت که می‏توانیم یواشکی به محل ضبط این اثر برویم. آن روز آنجا پر بود از خوانندگان معروف دنیا که جزو فراموش نشدنی‏ترین خاطرات من است و برای من خیلی تأثیرگذار بود. بعد از آن به ایران آمدم و شروع به ساخت اپرا با زبان خودمان کردم. کم‏کم به این موضوع علاقه‏مند شدم و اپرای «دلاور سهند» را نوشتم که تقریبا یک اپرای درست و حسابی بود. در حال حاضر هم جز موسیقی فیلم «سرزمین کهن» که شنیدید مجموعه‏ای را بر اساس اشعار «سهراب سپهری» و با همکاری ارکستر سمفونیک و گروه کر آماده دارم».

استاد پژمان یکی از افتخاراتش را اپرای ایران دانست که به همراه اثری از «باغچه‏بان» در مراسم افتاحیه همین سالن به اجرا درآمده است. او در انتهای سخنانش از مادر و همسر خود تشکر کرد و آنها را شانس بزرگ زندگی خود دانست. «احمد پژمان» همچنین درباره موسیقی ایرانی گفت: «با شنیدن موسیقی ایرانی خوب بی‏اختیار اشکم جاری می‏شود. نباید فکر کرد موسیقی ایرانی نیاز به اصلاح دارد بلکه این مجریان موسیقی ایرانی هستند که نیاز به اصلاح دارند و البته از نظر من باید یک همزیستی مسالمت‏آمیز در این زمینه به وجود بیاید».