مرگ در فرهنگ ما چیز غریبی است. گاهی تمام معادلات را بر هم می‌زند و جوری هم این کار را می‌کند که برای کسی قابل باور نباشد. مرگ می‌تواند از یک آدم معمولی یک‌شبه یک قهرمان بسازد یا یک اسطوره را در جایگاه اسطورگی‌اش بالاتر ببرد.

مرگ می‌تواند کاری کند که خواننده‌های بزرگی مثل «فرهاد» و «فریدون فروغی» که در زمان حیات مجوز فعالیت برایشان صادر نمی‌شد، پس از مرگ اجازه فعالیت بگیرند و حتی از سوی همان مسئولینی که غیرمجازشان کرده بودند، به عنوان نمونه‌های موفق و پیشرو معرفی شوند و از جوان‌ترها بخواهند که شبیه آنها موسیقی بسازند!

مرگ می‌تواند کاری کند که یک خواننده لس‌آنجلسی مثل «ویگن» پس از مرگ به رسمیت شناخته شود و علاوه بر اینکه نشریات اجازه پیدا می‌کنند درباره زندگی و آثار او چیزهایی بنویسند، یکی دو ترانه‌اش بارها از صدای جمهوری اسلامی پخش می‌شود.

مرگ می‌تواند کاری کند که صفحات روزنامه‌ها و نشریات پر شود از خبر مرگ «مایکل جکسون» که عموماً در تمام این سال‌ها سعی می‌شده به عنوان سمبل موسیقی مبتذل غربی در ایران معرفی شود و عکس‌ها و گزارش‌هایی از او و زندگی و آثارش به همین بهانه منتشر شود.

مرگ حتی می‌تواند کاری کند که «محمدرضا لطفی»ای که از سال 85 که به ایران بازگشت، مورد انتقاد بسیاری از بزرگان موسیقی سنتی بود، به یک‌باره محبوب قلوب شود. می‌تواند کاری کند که بزرگی مثل «حسین علیزاده» که هیچ ابایی نداشت در اکثر مصاحبه‌ها و نشست‌های خبری‌اش آگاهانه بحث را به سمتی پیش ببرد که نیش و کنایه‌ای هم به لطفی بزند، پس از درگذشت یار قدیمی، به پای ثابت تمام مراسم و سخنرانی‌های بزرگداشت او تبدیل شود.

این را نه از باب طعنه و کنایه، بلکه از جنبه مثبت مرگ می‌گویم که معمولاً چنین است که از شخصِ درگذشته، آن تصویری را در ذهن انسان ثبت می‌کند که لزوماً به لحاظ زمانی آخرین تصویرش نیست. همانطور که تصویری که مثلاً از زنده‌یاد «ناصر حجازی» در یادها مانده، نه آن بیمار فرتوت و لاغراندام لحظه‌های آخر، که چهره‌ای است پرابهت، خوش‌تیپ و سرحال با آن‌همه افتخار و در اوج قدرت. همین است که مرگ از «لطفی» تصویری را برای همیشه در ذهن «علیزاده» قاب می‌بندد که دلخواه اوست. همان همخانه قدیمی، همان نوازنده و آهنگساز بی‌بدیل که قدرت مدیریت‌اش می‌توانست همه تبار موسیقی را در گروه «شیدا» و کانون «چاوش» گرد هم آورد.

نیز مرگ می‌تواند کاری کند که «نیما وارسته» نوازنده و موزیسین جوان را برای یک هفته به چهره اول موسیقی ایران تبدیل کند. کاری کند که ویدئوی نوازندگی‌اش در فلان کنسرت، رکورد یک‌میلیونی دانلود در «موسیقی ما» را بشکند و جامعه موسیقی پاپ را در شوک فرو برد.

اما عجیب آنکه مرگ با این قدرت کم‌نظیر، توانایی آن را ندارد که به یک موزیسین پاپ آنقدر اعتبار و رسمیت ببخشد که مسئولین موسیقی کشور برای درگذشت یکی از جوانان بااستعداد این سرزمین که سابقه رهبری ارکستر دو سه تن از چهره‌های شاخص موسیقی پاپ ایران را در کارنامه دارد و در تولید بخشی از پرفروش‌ترین آلبوم‌های پس از انقلاب (از جمله آلبوم «85» بنیامین) نقش داشته، قدم‌رنجه کنند و در بهترین حالت به ارسال پیام تسلیتی بسنده می‌کنند.

بد نیست از دوستان دفتر موسیقی و معاونت امور هنری وزارت ارشاد پرسیده شود که آیا ارسال پیام تسلیتی مختصر -که کوچک‌ترین و کم‌خرج‌ترین کاری است که از آن جایگاه حقوقی در قبال درگذشت یکی از هنرمندان این مملکت برمی‌آید- این‌همه دشوار است یا آنکه چون یک موزیسین پاپ -هرچند جوانمرگ- از دنیا رفته و موسیقی پاپ خودش فرزند نامشروع موسیقی است که خود فرزند نامشروع فرهنگ و هنر است، بهتر آن است که بی‌توجه از کنار ماجرا بگذریم.

خانه موسیقی چطور؟ دوستانِ همیشه حاضر در تمام مراسم‌های بی‌خاصیت این بار کجا بودند؟ دوستانی که در تمام مراسم‌هایی از این دست، پای ثابت قاب دوربین عکاسان هستند و این بار زحمت کوچک‌ترین عکس‌العملی به خود ندادند. دوستانی که به قول استاد «علیزاده» تنها در زمان مرگ اهالی موسیقی سر و کله‌شان پیدا می‌شود و کار دیگری از دست‌شان ساخته نیست!

نگارنده در بیش از 14 سال کار مطبوعاتی در زمینه موسیقی، جز 3-4 برخورد نزدیک در حد سلام و خداحافظی با «نیما وارسته» حشر و نشر دیگری نداشته و اینها که می‌گویم وظیفه‌ای است که جایگاه حقوقی این دوستان بر دوش‌شان نهاده و در این وظیفه اهمیتی ندارد که دوستان با موزیسین مورد نظر رفاقت و آشنایی داشته‌اند یا نه. کاش مدیرعامل، اعضای هیئت مدیره، مدیر روابط عمومی و سایر دوستان خانه موسیقی بدانند که آنچه بر عهده آنها گذاشته شده، چیزی فراتر از گعده‌های هفتگی و ماهانه بی‌نتیجه با نمک‌پراکنی‌های استاد «گنجه‌ای» و فرستادن دسته‌گل برای درگذشت اساتید موسیقی سنتی است.

شاید بهتر آن باشد که نام «خانه موسیقی ایران» به «خانه بخشی از موسیقی دستگاهی ایران» تغییر پیدا کند و خیال همه راحت شود تا شاید دیگر انتظار اظهار تسلیتی مختصر برای درگذشت یک موزیسین جوان، انتظاری بیش از حد تلقی نشود! شاید هم امثال «نیما وارسته» از دید اساتید فرهیخته خانه موسیقی عده‌ای «خالتور» به شمار می‌آیند که ارسال پیام تسلیت و حضور در مراسم درگذشت‌شان اهمیت چندانی ندارد!

خانه اما از پای‌بست ویران است؛ وقتی بدانیم نه‌تنها مسئولین موسیقی، مرگ یک موزیسین جوان پاپ را به هیچ نمی‌گیرند، که بخش عمده‌ای از خوانندگان و اهالی موسیقی پاپ هم در مراسم تشییع جنازه، خاکسپاری و حتی ختم «نیما وارسته» جوان شرکت نکردند. وقتی متولی این امام‌زاده حرمت آن را نگه نمی‌دارد، از دیگران چه توقعی است؟

از ماست که بر ماست.