موسیقی ما - به نظر می‌رسد در مدت‌زمان کوتاه باقی‌مانده تا سی‌وچهارمین جشنواره‌ی موسیقی فجر، مسئولان و مدیران این جشنواره، روزهای دشواری را پشت سر می‌گذارند؛ ‌به‌خصوص آنکه به علت آنچه تدوین آیین‌نامه‌ی جشنواره خوانده شد، کارهای اجرایی جشنواره‌ی پیش‌رو، دیرتر از سال‌های گذشته آغاز شد. این مسأله البته جشنواره‌ی موسیقی فجر را برای اولین بار صاحب اساس‌نامه و آیین‌نامه‌ای کرده که به امضای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز رسیده است؛ اما مهم‌ترین چالش پیش‌روی مدیران جشنواره، مسأله‌ی «بودجه» است که هنوز چند ماه مانده به برگزاری این رویداد، محقق نشده و با توجه به مشکلات اعتباری که تمامی نهادهای فرهنگی با آن مواجه‌اند، نمی‌توان امیدوار بود که این امر به زودی صورت پذیرد. با این وجود اما مسئولان جشنواره این امید را دارند که بتوانند رخدادی باکیفیت برگزار کنند.
 
چالش اول: بودجه

بودجه‌ی جشنواره در یکی دو سال گذشته، حدود دو میلیارد تومان بوده است (یک میلیارد و 800 میلیون تومان). این بودجه، علاوه بر اعتباری بوده که اسپانسرها در اختیار جشنواره قرار می‌دادند و همچنین فروش بلیت‌های جشنواره که صرف کارهای اجرایی (از پول سالن تا دستمزد هنرمندان و غیره) می‌شده است.
 
می‌توان سی‌ویکمین جشنواره‌ی موسیقی فجر را تنها جشنواره‌ای در این سال‌ها دانست که بخش خصوصی در برگزاری آن مشارکت بسیار زیادی داشت و مبالغ زیادی اسپانسر و بیلبورد تبلیغاتی در اختیار آن قرار گرفت. امسال اما اگرچه بودجه با کاهش همراه نشده، تاکنون مبلغ کمی از این اعتبار تأمین شده است. همین مسأله، عقد قراردادها -به‌خصوص با هنرمندان خارجی و همچنین چهره‌های شناخته‌شده‌ی موسیقی ایران- را با دشواری همراه می‌کند. این چالش زمانی مهم‌تر می‌شود که بدانیم «حمیدرضا نوربخش» در زمان ریاست‌اش بر جشنواره، دستمزد گروه‌های شركت‌كننده را تا حد قابل‌توجهی افزایش داد.
 
از سوی دیگر، در حالی تکیه‌ی اصلی جشنواره‌ی امسال به بودجه‌ی دولتی است که علی مرادخانی (معاون پیشین امور هنری) بارها از لزوم واگذاری جشنواره‌ها به بخش خصوصی سخن گفته بود.
 
چالش دوم: شورای هنری

رئیس سی‌وچهارمین جشنواره‌ی موسیقی فجر، علی ترابی (مدیرکل دفتر موسیقی)، دبیر علمی‌اش دكتر شاهین فرهت و دبیر اجرایی آن، شهرام صارمی است. اما تصمیم‌گیری‌های جشنواره محدود به این سه نفر نمی‌شود و شورایی ٤ نفره نیز -كه هیچ‌جا نامی از آنها برده نمی‌شود- در تصمیم‌گیری‌های این رویداد صاحب رأی هستند و مدت‌ها است كه جلسات خود را به‌طور غیرعلنی برگزار می‌كنند و مدیران جشنواره هرگز نامی از آنها نمی‌برند.
 
اما این افراد چه کسانی هستند؟ هنرمندانی چون مانی جعفرزاده، رامین صدیقی، كیوان فرزین و چند نفر دیگر. کسانی که در سال‌های اخیر به عنوان منتقدین اصلی خانه موسیقی شده‌اند و اعتراضات گسترده‌ای به نحوه برگزاری جشنواره در سه سال اخیر داشته‌اند.
 
ترابی در همان نشست خبری درباره این تیم و وظایفش گفت: «تمایل ندارم شورای انتخاب دبیر جشنواره موسیقی فجر را معرفی کنم. به هر ترتیب در شورای انتخاب دبیر، به صورت مکتوب با سه دانشگاه و سه نهاد موسیقی نامه‌نگاری کرده و نمایندگانی را درخواست کردیم تا در کنار سه هنرمند موسیقی کشورمان حضور داشته و دبیر جشنواره را انتخاب کنند. در این حوزه، گزینه‌های مختلفی بررسی و دو گزینه به معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد معرفی شد و در نهایت هم آقای فرهت به عنوان دبیر انتخاب شد.»
 
چالش سوم: بخش بین‌الملل

«شاهین فرهت» پس از مذاکراتی، سرانجام با رامین صدیقی به عنوان مدیر بخش بین‌الملل به توافق رسید. او اما هفته گذشته در گفت‌وگو با «موسیقی ما» اعلام کرد که به دلایلی، از این سمت کناره گرفته و هنوز هم کسی به عنوان جانشین او معرفی نشده است. از آنجا که قرارداد گروه‌های خارجی معمولاً باید از چندین ماه قبل بسته شود، مسئولان جشنواره گریزی جز کمک گرفتن از رایزن‌های فرهنگی سفارت‌خانه‌ها ندارند و بدین ترتیب، ممکن است بخش بین‌الملل جشنواره امسال، بخش پر و پیمانی نباشد.
 
در این بخش می‌تواند دو چالش بسیار بزرگ پیش روی برگزارکنندگان جشنواره باشد؛ یکی مسأله کمبود وقت برای مذاکره با گروه‌های خارجی و دیگری مسأله ارز. دو مسأله‌ای که به اندازه کافی برای برگزاری چنین رویداد بزرگی ترسناک‌اند.
 
با رفتن «صدیقی» و مدت کوتاه باقی‌مانده به جشنواره (حدود ٣ ماه)، مدیران این رویداد برای بخش بین‌الملل با چالش بزرگی مواجه‌اند و با گزینه‌های مختلفی برای تصدی این سمت مذاکره کرده‌اند؛ از اردوان جعفریان گرفته تا دیگرانی که پیش از این نیز در این بخش فعالیت کرده‌اند. اما فعلاً همه این افراد از پذیرفتن این مسئولیت شانه خالی کرده‌اند.
 
چالش چهارم: گروه‌های داخلی

در حالی که شاهین فرهت در نخستین نشست خبری جشنواره سی‌وچهارم از اهداف‌اش برای حمایت از جوانان مستعد ایرانی در این دوره از جشنواره و گلایه‌هایش نسبت به بی‌توجهی به گروه‌ها و جوانان داخلی در سال‌های اخیر این رویداد سخن گفت، حضور گروه‌های داخلی نیز چالش‌های مخصوص خودش را دارد.
 
در این زمینه شنیده می‌شود مدیران جشنواره در بدو امر تصمیم گرفته بودند، هنرمندانی كه در سه دوره‌ی گذشته در جشنواره حضور داشته‌اند را به این رویداد دعوت نكنند كه پس از مدتی از این تصمیم منصرف شدند. از سوی دیگر، چالش بزرگی که در دو سه دهه اخیر پیش روی مدیران جشنواره بوده، این است که غالب هنرمندان بزرگ تحت هیچ شرایطی حاضر به اجرا در جشنواره فجر نیستند و در تمام این سال‌ها، غیبت بزرگانی چون محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، حسین علیزاده، کیهان کلهر، پرویز مشکاتیان، همایون شجریان و... همواره به چشم آمده است.
 
اما مشکلات این بخش تنها محدود به همین موانع نیست. گروه‌های دیگری هستند که به خاطر نزدیکی به برگزارکنندگان سه دوره اخیر در جشنواره امسال شرکت نمی‌کنند و برخی گروه‌ها هم -در دوره‌های اخیر- توقعات
مالی بزرگی برایشان به وجود آمده و به همین خاطر، قید اجرا در جشنواره امسال با مبالغ پایین‌تر را می‌زنند. هرچند که هرگز شفافیتی در خصوص مبالغ دریافتی هنرمندان وجود نداشته است.
 
ترابی در این باره در نشست خبری جشنواره گفت: «ما نمی‌توانیم مبلغ دستمزد هنرمندان را به‌طور شفاف بیان کنیم؛ زیرا بسیاری از گروه‌ها و هنرمندانی که در جشنواره با ما همکاری می‌کنند، مبالغی بسیار پایین‌تر از مبلغی که در بخش خصوصی می‌گیرند را از ما دریافت خواهند کرد و اگر ما آن مبالغ را اعلام کنیم، بر درآمد آنها در بیرون از جشنواره تأثیر منفی خواهد گذاشت و دوست نداریم به این ترتیب به بخش مالی هنرمندان ضربه بخورد.»
 
حال با توجه به چالش‌های پیش رو -که احتمالاً مسأله ارز و دلار یکی از مهم‌ترین آنها خواهد بود- باید دید مدیران سی‌وچهارمین جشنواره موسیقی فجر، چگونه این موانع را از سر راه برمی‌دارند و مهم‌ترین رویداد موسیقایی سال با چه شرایطی برگزار خواهد شد.