گفتاری از دارا دارایی درباره اجرای شب گذشته «بلکه سیسکو» و گروه «کوبهای تهران»
درست شبیه مراقبه
[ دارا دارایی - نوازنده و آهنگساز ]
موسیقی ما - عصر دیروز برای دیدن و شنیدن دو کنسرت مهم به تالار وحدت رفتم. برای من که چند سالی است موسیقی ملل و اقوام مختلف (بخصوص با ریشه آفریقایی) به يکی از دغدغههای جدی موسیقاییام تبدیل شده، طبعاً شنیدن موسیقی یکی از شاخصترین نوازندگان ساز «کورا» در جهان و تماشای آن روی سن تالار وحدت، جذابیت و لذت زیادی داشت. با جستجوی نام «بالاکه سيسوکو» در گوگل او را در فهرست چند نفره نوازندگان «کورا» از کشور مالى خواهید یافت.
این ساز که ساختاری بسیار بدوی دارد از یک جعبه رزوناتور بزرگ و یک دسته و ۲۱ سیم ساخته شده است. نکات بسیار جالبی در مورد این ساز وجود دارد که من از خواننده محترم این يادداشت دعوت میکنم در صورت تمایل برای آگاهی از همه آنها به اینترنت مراجعه کند. ولی یکی از جالبترین آنها این است که بدانیم جعبه رزوناتور این ساز، از نیمه يک میوه استوایی بزرگ بنام «کالاباش» که با پوست گاو پوشیده میشود ساخته شده است. این ساز که آن را هارپ آفریقایی لقب دادهاند، با تکنیکی بسیار شبیه به هارپ نواخته میشود و به نسبت ساخت بدویاش دامنه فرکانسى وسيع دارد.
هنوز طنین نتهای بمی که این شَمَن/ موزیسین آفریقایی در فضا رها میکرد را به یاد دارم و حسشان میکنم. تجربه شنیدن این موسیقی برایم سحرآمیز بود، درست شبیه اولینباری که نوید قویدل نازنین در جنوب، برایم «تنبيره» نواخت و من مسحور موسیقی و آوازهایش شدم. شخصاً تصور میکنم این دو ساز، يعنى «کورا» و «تنبيره» با هم نسبت فامیلی دارند؛ هرچند نمیدانم کدامیک نوه است و کدامیک پدربزرگ یا اساساً این نسبت وجود دارد یا نه؛ ولی به هر حال اُستيناتوهاى ريتميک به همراه ملودیهای ناب و خالصی که این جادوگران روی ساز مینوازند یا میخوانند، برآیند پولیريتميک جذابی را میسازد که اگر با آن همراه شوی حال خوبی پیدا میکنی؛ خوب، عمیق و واقعی. درست شبیه مراقبه.
نوبت بعدی اجرای دیروز عصر به «گروه کوبه ای تهران» اختصاص داشت. این گروه که متشکل از چند تن از اساتید بنام سازهای کوبهای است، همانطور که انتظار میرفت در این کنسرت قوی ظاهر شد؛ هرچند با شناختی که از همایون نصيرى -یکی از مؤسسين این گروه- دارم، میدانم که به علت مشغلههایش آنطور که دلش میخواسته، نتوانسته روی این گروه وقت بگذارد که در چند بزنگاه اجرای دیروز هم مشهود بود و ناهماهنگیهایی حس میشد.
البته تکنیک بالا و امضایی که موزیسینهایی چون همایون عزیزم، استاد حسین رضایینيا، استاد کامبیز گنجهای، استاد وحید اسدالهی و استاد مهرگان گرامی در ساز خود دارند، این کمبود را جبران میکرد، در نتيجه مخاطبین از این اجرا راضی بودند. شخصاً فکر میکنم توليد موسیقی با چند ساز کوبهای پوستی که از بسيارى جهات شبیه به هم هستند، کار دشواری است و بیشتر از تکنیک احتیاج به ایده دارد.
منبع:
اختصاصی سایت موسیقی ما
تاریخ انتشار : پنجشنبه 29 بهمن 1394 - 15:30
افزودن یک دیدگاه جدید