از یک عمر فعالیت های هنری نادر گلچین تقدیر شد
از اجرای فضل الله توکل تا گلایه های کسائی از آواز امروز ایران
موسیقی ما - نخستین برنامه از مجموعه برنامه های « گل های باقیمانده » با تقدیر از استاد نادر گلچین در شهر اصفهان برگزار شد. در این برنامه که به همت محمد جواد کسائی ( نوازنده سه تار و تحلیل گر موسیقی ) و مدیر مؤسسه فرهنگی هنری «نغمۀ گشایش» برگزار شده بود، هنرمندان بسیاری از تهران و اصفهان در تالار آینه مهمانسرای عباسی این شهر گردهم آمدند تا نام استاد نادر گلچین را بعد از سال ها فعالیت هنری و نیز سکوت سی ساله اش، گرامی دارند.
مراسم تقدیر از نادر گلچین با پخش تصنیف «مرغ سحر» از برنامه گل های تازه 150 در دستگاه ماهور با هنرمندی فرامرز پایور، حسن ناهید، محمد اسماعیلی . . . و با صدای نادر گلچین آغاز شد.
پس از این قسمت، محمد جواد کسائی در سخنرانی کوتاهی نادر گلچین را از جمله هنرمندانی دانست که هم بزرگ است و هم بزرگوار. او در ادامه صحبت هایش با اشاره به نسل موسیقیدانان برنامه های گل ها و روند هنری موسیقی آوازی در ایران، گفت:«منحنی آواز ایران، بیش از یک قرن پیش، با مهاجرت سید حسین طاهرزاده از اصفهان به تهران و نیز سیّد احمد خان از ساوه به تهران تغییر کرد. بعد از این دو هنرمند آواز به دو شاخه نئوکلاسیسیم و رُمانتیسیسم تقسیم شد. از جمله هنرمندان شاخه اول می توان به ادیب خوانساری، تاج اصفهانی و .... اشاره کرد »
وی افزود:«اما مکتب رُمانتیسیسم که بعد از ظهور علینقی وزیری، ابوالحسن خان صبا و روح الله خالقی در موسیقی ایران شکل گرفت، موجب شد تفاوت های اساسی هم در موسیقیِ سازی و هم آواز، ایجاد شود. هنرمندان این مکتب با عواطف و احساسات سرشار خود ، موسیقی عاطفی و احساسی را خلق کردند که هر انسانی به آن نیاز دارد و از آن وام می گیرد.»
کسائی با اشاره به آواز ایرانی از دهه 30 تا 50 گفت:«در دهه 30 هنرمندی چون منوچهر همایون پور، مانند خورشیدی در آسمان هنر ایران درخشید که یاد و نامش از ذهن هیچ اهل هنری پاک نمی شود. بعد از او در همان دهه های 30 و 40 غلامحسین خان بنان با صدای گرم و بم خود آثار بسیاری را خلق کرد که همه در یادهای ما ایرانیان نقش بسته اند، اما در دهه 40 و 50 نادر گلچین با صدایی که نه تقلید از دیگران بود، و نه دیگران می توانستند از او تقلید کنند، بر تارک آواز ایران خوش درخشید.»
وی در ادامه ضمن بیان نقل قولی از استاد صبا گفت: «همان طور که استاد صبا نیز گفته اند:«شروع هنر با تقلید است اما هنرمند باید از تقلید بپرهیزد.» صدای نادرگلچین منحصر به خود او و پرنیان پوش است، چنان که در تمام این سال ها کسی نتوانسته لحن او را تقلید کند.»
در ادامه این مراسم محمد خلیل کسائی (نوازنده نی)، تقی سعیدی (خواننده) و محمود رفیعیان (نوازنده تنبک) به اجرای ساز و آواز بداهه پرداختند که با استقبال حاضران در سالن رو به رو شد.
پس از این اجرا خسرو احتشامی از شاعران برجسته اصفهان طی سخنرانی کوتاهی نادر گلچین را از نوادر موسیقی ایرانی و ماندگار ترین صدای نیم قرن اخیر دانست و غزلی را به اوتقدیم کرد.
سپس فضل الله توکل نوازنده و آهنگساز برجسته ی کشورمان با اشاره به دوستی و همکاری نزدیک بین او و نادر گلچین، گفت: «افتخار چندین اجرا با نادر نصیبم شده و باید در همین جا بگویم که همیشه او را دوست داشتم و خواهم داشت.»
در ادامه برنامه، این نوازنده بنام سنتور به اجرای قطعاتی بداهه با همراهی تنبک محمود رفیعیان پرداخت.
پس از این اجرا بار دیگر محمد جواد کسائی با حضور پشت تریبون نقدهایی را به موسیقی حال حاضر ایران وارد کرد و گفت: «هیچ هنری به اندازه آواز در سال های اخیر نزول نکرده است . آواز ایرانی، مثل ماری که پوست می اندازد، تنها پوست اش باقی مانده و متأسفانه می بینیم که به تازگی برخی از خوانندگان به عنوان نوآوری دست به کارهایی می زنند که جای بسی تأسف دارد . اگر آواز آن چیزی است که بزرگان خوانده اند، پس . . . ! »
سپس نادر گلچین، خواننده صاحب سبک موسیقی ایرانی روی صحنه آمد تا ضمن قدردانی از او ؛ سخنرانی کند.
او در ابتدای سخنانش به سابقه هنری اش اشاره کرد و گفت: «من از 12 سالگی موسیقی را دنبال کردم و خوب به خاطر دارم که آن زمان منوچهر همایون پور در رادیو می خواند و من از مدرسه فرار می کردم تا به قهوه خانه محله بروم و از رادیو صدای او را بشنوم. این عشق و علاقه ادامه داشت تا در سال های تحول موسیقی آوازی در ایران (از 1332 تا 1356) توانستم با حضور در رادیو و تلویزیون آن دوران،فعالیت هنری خود را با جدیت ادامه دهم . برای من همیشه کلام و شعر در اولویت اول بود و همیشه معتقد بودم پیش از موسیقی، شعر است که به موفقیت یک اثر آوازی کمک می کند.»
او در ادامه به سال های فعالیت اش در اداره هنرهای زیبا اشاره کرد و گفت : «از سال 1338 به محض ورود به اداره هنرهای زیبا توانستم در تلویزیون برنامه اجرا کنم و از سال 1346 هم به دعوت رضا قطبی به گروه فرامرز پایور در رادیو پیوستم. اجرای تصنیف « مرغ سحر» اولین اثری است که در آن زمان در رادیو و با گروه آقای پایور ضبط کردیم.»
نادر گلچین که به دلیل بیماری خود را به سختی برای حضور در اصفهان آماده کرده بود، از برگزاری این برنامه ابراز خشنودی کرد و گفت:«من چند روز پیش از سفر به اصفهان دچار سرماخوردگی شدیدی شدم که فکر نمی کردم بتوانم در این برنامه حضور پیدا کنم اما به هر طریقی توانستم خودم را برای این سفر مهیا کنم و امروز بسیار خوشحالم که در بین هنرمندان خوب این شهر هستم و همین حضور به من شور و انرژی زاید الوصفی داد.»
همچنین گلچین از محمود رفیعیان به دلیل یاری و همیاری او در برگزاری هر چه بهتر این مراسم قدرشناسی کرد .
در انتهای برنامه علی اصغر شاه زیدی از خوانندگان مطرح و شهرام میرجلالی نوازنده برجسته تار با همراهی تنبک مرتضی قاسمی روی صحنه رفتند و ساز و آوازی را در دستگاه همایون برای حاضران جلسه اجرا کردند.
مراسم تقدیر از نادر گلچین با پخش تصنیف «مرغ سحر» از برنامه گل های تازه 150 در دستگاه ماهور با هنرمندی فرامرز پایور، حسن ناهید، محمد اسماعیلی . . . و با صدای نادر گلچین آغاز شد.
پس از این قسمت، محمد جواد کسائی در سخنرانی کوتاهی نادر گلچین را از جمله هنرمندانی دانست که هم بزرگ است و هم بزرگوار. او در ادامه صحبت هایش با اشاره به نسل موسیقیدانان برنامه های گل ها و روند هنری موسیقی آوازی در ایران، گفت:«منحنی آواز ایران، بیش از یک قرن پیش، با مهاجرت سید حسین طاهرزاده از اصفهان به تهران و نیز سیّد احمد خان از ساوه به تهران تغییر کرد. بعد از این دو هنرمند آواز به دو شاخه نئوکلاسیسیم و رُمانتیسیسم تقسیم شد. از جمله هنرمندان شاخه اول می توان به ادیب خوانساری، تاج اصفهانی و .... اشاره کرد »
وی افزود:«اما مکتب رُمانتیسیسم که بعد از ظهور علینقی وزیری، ابوالحسن خان صبا و روح الله خالقی در موسیقی ایران شکل گرفت، موجب شد تفاوت های اساسی هم در موسیقیِ سازی و هم آواز، ایجاد شود. هنرمندان این مکتب با عواطف و احساسات سرشار خود ، موسیقی عاطفی و احساسی را خلق کردند که هر انسانی به آن نیاز دارد و از آن وام می گیرد.»
کسائی با اشاره به آواز ایرانی از دهه 30 تا 50 گفت:«در دهه 30 هنرمندی چون منوچهر همایون پور، مانند خورشیدی در آسمان هنر ایران درخشید که یاد و نامش از ذهن هیچ اهل هنری پاک نمی شود. بعد از او در همان دهه های 30 و 40 غلامحسین خان بنان با صدای گرم و بم خود آثار بسیاری را خلق کرد که همه در یادهای ما ایرانیان نقش بسته اند، اما در دهه 40 و 50 نادر گلچین با صدایی که نه تقلید از دیگران بود، و نه دیگران می توانستند از او تقلید کنند، بر تارک آواز ایران خوش درخشید.»
وی در ادامه ضمن بیان نقل قولی از استاد صبا گفت: «همان طور که استاد صبا نیز گفته اند:«شروع هنر با تقلید است اما هنرمند باید از تقلید بپرهیزد.» صدای نادرگلچین منحصر به خود او و پرنیان پوش است، چنان که در تمام این سال ها کسی نتوانسته لحن او را تقلید کند.»
در ادامه این مراسم محمد خلیل کسائی (نوازنده نی)، تقی سعیدی (خواننده) و محمود رفیعیان (نوازنده تنبک) به اجرای ساز و آواز بداهه پرداختند که با استقبال حاضران در سالن رو به رو شد.
پس از این اجرا خسرو احتشامی از شاعران برجسته اصفهان طی سخنرانی کوتاهی نادر گلچین را از نوادر موسیقی ایرانی و ماندگار ترین صدای نیم قرن اخیر دانست و غزلی را به اوتقدیم کرد.
سپس فضل الله توکل نوازنده و آهنگساز برجسته ی کشورمان با اشاره به دوستی و همکاری نزدیک بین او و نادر گلچین، گفت: «افتخار چندین اجرا با نادر نصیبم شده و باید در همین جا بگویم که همیشه او را دوست داشتم و خواهم داشت.»
در ادامه برنامه، این نوازنده بنام سنتور به اجرای قطعاتی بداهه با همراهی تنبک محمود رفیعیان پرداخت.
پس از این اجرا بار دیگر محمد جواد کسائی با حضور پشت تریبون نقدهایی را به موسیقی حال حاضر ایران وارد کرد و گفت: «هیچ هنری به اندازه آواز در سال های اخیر نزول نکرده است . آواز ایرانی، مثل ماری که پوست می اندازد، تنها پوست اش باقی مانده و متأسفانه می بینیم که به تازگی برخی از خوانندگان به عنوان نوآوری دست به کارهایی می زنند که جای بسی تأسف دارد . اگر آواز آن چیزی است که بزرگان خوانده اند، پس . . . ! »
سپس نادر گلچین، خواننده صاحب سبک موسیقی ایرانی روی صحنه آمد تا ضمن قدردانی از او ؛ سخنرانی کند.
او در ابتدای سخنانش به سابقه هنری اش اشاره کرد و گفت: «من از 12 سالگی موسیقی را دنبال کردم و خوب به خاطر دارم که آن زمان منوچهر همایون پور در رادیو می خواند و من از مدرسه فرار می کردم تا به قهوه خانه محله بروم و از رادیو صدای او را بشنوم. این عشق و علاقه ادامه داشت تا در سال های تحول موسیقی آوازی در ایران (از 1332 تا 1356) توانستم با حضور در رادیو و تلویزیون آن دوران،فعالیت هنری خود را با جدیت ادامه دهم . برای من همیشه کلام و شعر در اولویت اول بود و همیشه معتقد بودم پیش از موسیقی، شعر است که به موفقیت یک اثر آوازی کمک می کند.»
او در ادامه به سال های فعالیت اش در اداره هنرهای زیبا اشاره کرد و گفت : «از سال 1338 به محض ورود به اداره هنرهای زیبا توانستم در تلویزیون برنامه اجرا کنم و از سال 1346 هم به دعوت رضا قطبی به گروه فرامرز پایور در رادیو پیوستم. اجرای تصنیف « مرغ سحر» اولین اثری است که در آن زمان در رادیو و با گروه آقای پایور ضبط کردیم.»
نادر گلچین که به دلیل بیماری خود را به سختی برای حضور در اصفهان آماده کرده بود، از برگزاری این برنامه ابراز خشنودی کرد و گفت:«من چند روز پیش از سفر به اصفهان دچار سرماخوردگی شدیدی شدم که فکر نمی کردم بتوانم در این برنامه حضور پیدا کنم اما به هر طریقی توانستم خودم را برای این سفر مهیا کنم و امروز بسیار خوشحالم که در بین هنرمندان خوب این شهر هستم و همین حضور به من شور و انرژی زاید الوصفی داد.»
همچنین گلچین از محمود رفیعیان به دلیل یاری و همیاری او در برگزاری هر چه بهتر این مراسم قدرشناسی کرد .
در انتهای برنامه علی اصغر شاه زیدی از خوانندگان مطرح و شهرام میرجلالی نوازنده برجسته تار با همراهی تنبک مرتضی قاسمی روی صحنه رفتند و ساز و آوازی را در دستگاه همایون برای حاضران جلسه اجرا کردند.
منبع:
اختصاصی سایت موسیقی ما
تاریخ انتشار : سه شنبه 12 اسفند 1393 - 12:12
دیدگاهها
خیلی وقته که به اواز ایرانی بهایی داده نمیشه
افزودن یک دیدگاه جدید