موسیقی ما-لی لا رضایی: فواد حجازی اگر چه مدتهاست که عطای کارکردن در حوزه موسیقی را به لقایش بخشیده است اما با وجود این کارهایی که می‌سازد، همچنان رقیب سرسختی ندارد که بتواند با او در جایگاه یک آهنگساز رقابت کند. او روزهای کم کاری خود را با ساخت تک قطعاتی می‌گذراند که گه‌گاه با صداهای شناخته شده‌ای شنیده می‌شوند. با این آهنگساز یکه تاز سالهای نه چندان دور گپی کوتاه زده‌ایم:

• *به نظر نمی‌رسد دوری شما از فضای موسیقی کشور و غیبتتان چندان به صلاح موسیقی باشد. چرا فکری به حال این غیبت نمی‌کنید؟

فکر می‌کنید چه کار باید بکنم که انجام نداده‌ام؟ الان جوانتر‌ها این عرصه را در دست دارند و دارند فعالیت می‌کنند. تیمی که دارد کار می‌کند، تیمی جوان بوده و با شرایط روز جامعه آشنا است. شاید چندن به حضور دیگران احتیاجی نباشد. دوستانی که نمی‌خواهم نامی از آن‌ها ببرم بازار موسیقی را قبضه کرده‌اند و برای دوستداران موسیقی و هواداران خود فعالیت می‌کنند و کار ارائه می‌دهند. این‌ها همگی موسیقی روز را با معیارهایی که در جامعه هست به روز کرده و بر اساس آن کار تولید می‌کنند.

• *به هر حال شما نسلی هستید که اگر همچنان به فعالیت خود ادامه بدهید، می‌توانید طیف وسیعی را با خود همراه کنید و حرفهای بسیاری برای گفتن داشته باشید. چرا ادامه نمی‌دهید؟

این سوالی است که بسیاری از دوستان بار‌ها و بار‌ها پرسیده‌اند. به هر حال ما نسلی بودیم که در برهه‌ای کار خود را انجام دادیم. ما در آن برهه توانستیم در زمینه‌ای فعالیت کنیم که جای کار کردن بسیار داشت. الان ذائقه مردم و ذائقه شنیداری اشان بسیار متفاوت از آن زمان شده است. سلیقه آن‌ها کاملا فرق کرده است. هرچه هم که پیش‌تر برویم این سلیقه‌ها و ذائقه‌ها دائما در حال تغییر است. شاید بتوان گفت هر نسلی، آهنگساز و خواننده مرتبط با خود را می‌خواهد.

• *خوب این همه جوانهایی که از آن‌ها می‌گویید، به هر جال باید دیده و شنیده شوند ولی ما کمتر شاهد چنین چیزی هستیم. کمتر از این جوان‌ها هستند که توانسته‌اند، به خوبی خود را به جامعه و مردم بشناسانند.

برای اینکه شبکه‌ای برای ارائه نیست. اگر شبکه‌ای برای ارائه کار‌ها باشد مسلما تک تک این‌ها شناخته می‌شوند. کما اینکه این روز‌ها دیگر کس تلویزیون تماشا نمی‌کند تا با خواننده‌های جوان آْشنا شود. زمانی که ما کار می‌کردیم وضعیت بدین گونه نبود. مردم به شبکه‌های تلویزیون اعتماد داشتند و موسیقی‌های پخش شده از آن را دنبال می‌کردند. درست برعکس امروزه که مردم دیگر به تلویزیون و رسانه‌های دیگر اعتماد ندارند.‌‌ همان موقع هم همه موزیک‌ها از خارج از ایران می‌آمد ولی از آن‌ها استقبالی نمی‌شد چرا که در ایران کارهای خوبی تولید و عرضه می‌شد که با وجود آن‌ها نیازی به موسیقی‌های ساخته شده در خارج از ایران نبود. الان چرا جوانهای ما موسیقی تولید شده در خارج از کشور را گوش می‌کنند؟ چون ذائقه مردم عوض شده است و بسته به شرایطی که جامعه دارد همچنان متغیر است. نمی‌توان کسی را محدود به موسیقی‌هایی کرد که دوستشان ندارند و کلا با شرایط روحی اشان سازگار نیست. هر چیزی دلیلی دارد و اگر من کم کارم دلیلش همین چیزهاست. شاید اگر شرایط بهتر از این‌ها بود من هم کار می‌کردم و مانند گذشته پرکار هم بودم. اما متاسفانه می‌بینید که شرایط به چه صورت است.

• *به هر حال این دوستان نیز روزی مانند بسیاری دیگر شاید نتوانند پرکار باشند.

بله. چون هرکسی فصلی دارد. یک زمان فصل من است و بالاخره تمام می‌شوم، زمانی فصل گروهی مثل آریان است و شاید روزی تمام شود، و زمانی دیگر شاید فصل ما نباشد و همه چیز تمام شود. همه چیز گذراست و به زودی می‌گذرد. اگر چیزی امروز می‌گذرد ممکن است تاریخ مصرفش تمام شود.

• *فکر می‌کنید چرا این اتفاق می‌افتد؟

چون سرعت فرهنگی مردم بیشتر از قبل شده است. مردم با سرعت بیشتری به موسیقی گوش می‌کنند و به همین دلیل موسیقی مصرفی شده است و دیگر کسی به فکر تولید و ساخت موسیقی ماندگار نیست. کما اینکه مسایل اقتصای و اجتماعی هر جامعه بر روی هنر آن تاثیرگذار است. مردم دوست دارند در موسیقی چیزی بشنوند که پیرامونشان اتفاق می‌افتد و هر روزه با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و شاهد آن هستند. الان وضعیت اقتصادی مردم بد است، خوب طبیعتا موسیقی‌ای که از این زاویه با آن‌ها ارتباط برقرار کند، در‌‌ همان فضای بد است. الان مردم در شرایط سخت اقتصادی بر فرض سوار مترو می‌شوند، دوست دارند از این موضوع در موسیقی‌هایشان بشنوند. همین طور در خصوص عشقهای از دست داده و از دست رفته که این روز‌ها باب شده است. این‌ها موضوعاتی است که مردم در موسیقی دنبال می‌کنند. آن‌ها دوست دارند راجع به درد‌هایشان بشنوند. این گونه موسیقی را نیز شبکه‌های ماهواره‌ای و.. کار می‌کنند و به سراغشان می‌روند.

• *با تمامی این‌ها حضور نامی همچون فواد حجازی در این عرصه خالی از لطف نیست و می‌تواند بسیار کارگشا باشد.

اسم‌ها اصلا اهمیتی ندارند و مهم نیستندو مهم این است که کار تولید کنی و بتوانی به دست مردم برسانی که چنین کاری عملا در تهران و شهرستان‌ها غیر قابل اجراست. چرا که صدور مجوز ارشاد زمان بر است. اصلا نمی‌شود نحوه عرضه کارهای آن‌ها را با ما مقایسه کرد. چرا که آن‌ها قابلیت استفاده از کلیپ و تصویر را دارند و ما نداریم. اگر خواننده‌ای بتواند در معرفی کار خود از کلیپ استفاده کند، قطعا دیده خواهد شد. کلیپ‌ها باید دیده شوند تا خواننده به مردم معرفی شود. این در حالی است که ما نمی‌توانیم چنین کاری کنیم وفقط قطعاتمان را مثل سرود به مخاطب ارائه می‌دهیم.

• *ولی شما با انتشار آلبوم کوچ خیلی توانایی از خود نشان دادید.

بله ما زمانی که این آلبوم را منتشر کردیم یک میلیون نسخه فروش داشت در حالی که آلبوم محتسب زمانی روانه بازار موسیقی شد که انواع و اقسام موسیقی در بازار موجود بود، گروههای راک، پاپ و... کارهای بسیاری را روانه بازار کرده بودند. بنابراین، این آلبوم توانست ۵۰ هزار نسخه بفروشد. اگر ما «محتسب» را به صورت تصویری و کلیپ به بازار می‌فرستادیم، شاید می‌توانستیم با فروش خوبی برخوردار شویم. می‌توانستیم عضویت‌های تازه‌ای را با خود همراه کنیم. ما حتی اگر کارهای عاشقانه هم بسیازیم و منتشر کنیم نمی‌توانیم آن را به خوبی پخش کنیم. ما «خیابان خواب‌ها» را زدیم و دیگران در یوتیوب بر روی آن تصویر گذاشتند. شاید اگر خود ما این کار را می‌کردیم، و آن را به صورت کلیپ به بازار می‌فرستادیم، کلیپ آن اینگونه سیاسی نمی‌شد. مگر خشایر اعتمادی نبود که کلیپی در تخت جمشید تولید کرد و با ارکس‌تر بزرگ کار کرد؟ آخرش چه شد؟ کارش دیده نشد. این جور کار‌ها در این شرایط به سرانجام نمی‌رسد. دیگر دوره این چیز‌ها تمام شده است. جوان‌ها به دنبال کارهای تیپیکال هستند و چیز دیگری گوش می‌کنند. همه موزیک‌ها دی جی شده و دیگر به کلام اهمیت چندانی داده نمی‌شود. شما خواننده‌های موفق دنیا را هم که ببینید متوجه این موضوع خواهید شد.
ناگفته نماند زمانی که آلبوم کوچ وارد بازار موسیقی شد، رسانه‌های عمومی مثل رادیو وتلویزیون مخاطبان بسیاری داشتند و کیفیت موسیقی‌های روز این قدر بالا نبود. ما وقتی آمدیم که مقابل ما خواننده‌های سرودخوان بودند و همه قطعات موسیقی تم سرود داشتند. ما آن‌ها را ترانه‌ای کردیم که بعداز انقلاب اولین بار بود که اتفاق می‌افتاد.

• *چنین چیزی کاملا خواسته و از روی آگاهی انجام شده بود.

بله. اما ما خودمان دوست داشتیم سبک‌تر از این‌ها کار کنیم نه به سنگینی کوچ! ولی جو کار طوری بود که ما را برد سمت چنین چیزی. وقتی کاری را می‌سازی باید دیده و پخش شوی. ولی گیریم که ما الان کاری بسازیم، کی و کجا آن را پخش کنیم؟ اگر از تلویزیون و رادیو هم پخش شود، آیا واقعا شنیده می‌شود؟ چون همانطور که گفتم واقعا کسی تلویزیون نگاه نمی‌کند، رادیو گوش نمی‌کند و... هر چه هم که می‌گذرد شرایط سخت‌تر می‌شود. خیلی از اینهایی که امروزه دارند کار می‌کنند شاید تا چند وقت دیگر اصلا شنیده نشوند. کسی مثل این‌ها بعدا هم نمی‌آید. تولید هرچه سریع‌تر باشد دیده شدن سریع‌تر است ولی الان خیلی‌ها بهتر می‌بینند به جای این همه تحمل برای دیده شدن، بروند آن سر دنیا و فحش بدهند و به کمک فحش‌هایشان دیده، شنیده و مطرح شوند. خیلی از خواننده‌هایی که آن طرف هستند اگر فحش ندهند کسی آن‌ها را نمی‌شناسد. باید با فحش و ناسزا خودشان را نشان بدهند. اگر اینجا محیطی بود که دیده می‌شدند، کسی نمی‌رفت آن طرف که با چنین اقداماتی خود را مطرح کند.

• *با تاسیس یک شبکه داخلی که اتفاقا قرار است چنین اتفاقی بیافتد، آیا همه این مشکلات حل می‌شوند؟

شنیده‌ام که قرار است چنین شبکه‌ای ایجاد شود ولی به آن خوشبین نیستم. این شبکه در این شرایط جوابگو نیست و بازدهی نخواهد داشت. البته برای چنین فعالیتی آروزی موفقیت دارم ولی مطمئنم که نمی‌تواند کاری برای موسیقی این سرزمین کند.