موسیقی ما - علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در گفت‌و‌گویی که با بیتا یاری در روزنامه اعتماد امروز (17 شهریور 92) داشته است، درباره مسائل مهمی از موسیقی کشورمان اظهارنظر کرده است. نمایش سازها در برنامه های صدا و سیما، مجوز انتشار آلبوم‌های موسیقی، گشت ارشاد، لغو شدن کنسرت‌های موسیقی، شرکت‌های فعال در حوزه موسیقی و ... از جمله بحث‌هایی است که در این گفت‌و‌گو مطرح شده است که پاسخ‌های وزیر نیز در نوع خود جالب توجه است. بخش‌هایی از این گفت‌وگو که به موسیقی مرتبط است را اینجا بخوانید:
 

• ارتباط وزارتخانه با نهادی مثل حوزه هنری چگونه خواهد بود؟ در دولت قبلی برگزاری جشنواره‌ها و آلبوم‌های موسیقی یا حتی فیلم‌هایشان منوط به مجوز وزارتخانه شد که قبل از آن احتیاجی نداشت. این مساله برطرف خواهد شد یا خیر؟

اخذ مجوز برای فعالیت‌های فرهنگی هنری قطعی است. آن‌ها قانونا موظف هستند درباره موسیقی، فیلم یا سایر فعالیت‌ها مجوز بگیرند و مسایل حاکمیتی قانونا به عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واگذار شده است. در عین حال در فعالیت‌های فرهنگی- هنری آن‌ها را حمایت وکمک خواهیم کرد.
 

• آیا آلبوم موسیقی یا کتاب‌ها برای اخذ مجوز نشر اول به بعد دوباره نیازمند مجوز خواهند بود یا یک‌بار اخذ مجوز کافی است؟

آلبوم‌های موسیقی که یک‌بار منتشر شود برای تجدید نشر احتیاج به مجوز ندارد مگر تغییر گرافیک روی آلبوم. برای کتاب‌ها نیز هر تجدید نشر مجوز لازم ندارد مگر کتاب‌هایی که قدیمی هستند و بسته به شرایط روز باید تغییراتی در آن ایجاد شود.
 

• درباره موسیقی و برای حمایت از موسیقی اصیل ایرانی و جلوگیری از افراط روا شده به این هنر ارزشمند در صدا و سیما که به‌گونه‌یی افراطی از نشان‌دادن آلات موسیقی پرهیز می‌کند آیا رایزنی برای رفع این مساله خواهید کرد؟

آن‌ها بر اساس یک سیاست و مساله فقهی که به آن‌ها اعلام شده است، مجاز نیستند که آلات موسیقی را نشان دهند و سیاست‌های ابلاغی به آن‌ها نیاز به رایزنی ندارد.
 

• برای دفاع و صیانت از حقوق هنرمندان در برابر لغو مجوزها و ممنوعیت برگزاری مراسم‌ها و کنسرت‌ها که علاوه برخسارت مالی به هنرمندان، اعتبار وزارتخانه و مجوز آن‌را نیز در موضع ضعف قرارمی‌دهد، چه خواهید کرد؟

به کرات اعلام کرده‌ام وقتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای فیلم، کنسرت یا تئاتر مجوز صادر می‌کند باید از مجوزش حمایت کند به‌خصوص هنگامی که خسارتی به هنرمندان وارد می‌شود. به‌طور مثال سرمایه‌گذاران فیلم‌هایی که به‌خاطر فشار گروه‌های خاص از اکران برداشته می‌شود متحمل خسارت مالی زیادی می‌شود. باید پای اعطای مجوز بایستیم. درعین حال باید توجه داشت که گاهی برخی از جریانات براساس دیدگاه‌های خاص مذهبی خود با انتشار کتاب یا نمایش فیلمی مخالفت کرده و بر اساس احساسات دینی برخورد می‌کنند که از حوزه توانایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خارج است و گاه نیروی انتظامی یا سایر نهادها ورود می‌کنند. اینکه در برخی شهرها این جریانات بسیار قوی است و مانع می‌شوند را باید از راه دیگر حل کرد. به گذشته کاری ندارم که چگونه عمل شده است اما نسبت به آینده اعتقادم این است که ابتدا در صدور مجوز دقت کنیم، پس از صدور از آن مجوز حمایت کنیم و افراد را نسبت به مسائل توجیه کنیم، چراکه کالای فرهنگی تولید شده از طرف دولت جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده است و معنا ندارد که گروهی بخواهند جلوی آن را بگیرند به‌ویژه گروه‌های خودسری که احیانا خودشان اطلاعاتی ندارند و اغلب به تحریک دیگران راه می‌افتند.
 

• همه‌جا عناصر خودسر نیستند که مانع برگزاری مخصوصا کنسرت‌ها می‌شوند بعضا نیروی انتظامی هم مانع می‌شود.

نیروی انتظامی در جایی که مجوز صادر شده باشد مانع نشده و ورود پیدا نمی‌کند. گاهی در برخی از مراسم‌ها حاشیه‌هایی اتفاق می‌افتد که با آن‌ها برخورد می‌کند. مثل مسائلی که اخیرا در برج میلاد اتفاق افتاد. نیروی انتظامی باید از موارد مجاز حمایت کند و باید جلوی کسانی را که می‌خواهند مانع برگزاری مراسم مجوزدار شوند بگیرد.
 

• ضمنا امکان برگزاری کنسرت در همه شهرهای ایران به‌خصوص مشهد در این سال‌ها نبوده! در کشور ما قدرت مرکزی (دولت) تصمیم‌گیرنده است اما درباره برگزاری کنسرت این مساله به‌صورت محلی مورد نقض واقع شده است. در این خصوص رایزنی خواهیدکرد؟

باید تحقیق کنم که آیا واقعا چنین چیزی وجود دارد یا خیر؟ این مساله قابل پیگیری است.
 

• آیا خانم‌ها امیدوار باشند که می‌توانند برای همگان کنسرت برگزار کنند (چرا که عهده‌داری فرهنگ به فردی سپرده شده است که با فقه آشناست و می‌تواند در این خصوص راهگشا باشد؟).

آن‌ها می‌توانند برای خانم‌ها کنسرت برگزار کنند. تک خوانی خانم‌ها از نظر اکثر فقها اشکال دارد و نباید در حضور آقایان بخوانند.
 

• درباره مشکلاتی که این روزها قبل و بعد از کنسرت‌ها پیش آمده است، بفرمایید. (یک لغو مجوز همراه با دستگیری نفرات و دیگری مشکلاتی که گشت ارشاد در برج میلاد تهران برای کنسرت‌های روز ششم و هفتم شهریورماه پیش آورد).

درباره داشتن مجوز برای کنسرتی که لغو شده تردید دارم و در مواردی که مجوز داشته برگزاری کنسرت مشکل نداشته بلکه نیروی انتظامی احیانا با نوع پوشش برخی از شرکت‌کنندگان برخورد کرده است و این بحث پوشش و عفاف و حجاب در جامعه است که همه ما باید به ارزش‌های اسلامی و دینیمان و اعتقادات مردم در سطح جامعه احترام بگذاریم و طبیعی است که نیروی انتظامی براساس وظیفه قانونی خود با ساختارشکنان برخورد خواهد کرد. باید به قانون احترام گذاشت.
 

• وجود گشت ارشاد در شورایعالی انقلاب فرهنگی به ریاست رییس دولت قبلی تصویب شده و از سال 85 ابلاغ و اجرایی شده است!

قانون در باب حجاب و عفاف مواردی دارد که مجلس شورای اسلامی تصویب کرده است و هرچه را نیز که شورایعالی انقلاب فرهنگی تصویب کرده باشد مصوباتش در حکم قانون است.
 

• شما در این خصوص جلسه‌یی با شورایعالی انقلاب فرهنگی نخواهید داشت که این مساله بازنگری شود؟

حتما شورایعالی تشکیل جلسه خواهد داد. اما در جلسات شورا قانون شکسته نمی‌شود چرا که دولت مجری قانون است. اگر مجلس قانون را لغو نکرده تا وقتی‌که وجود دارد بایستی به‌عنوان شهروند ایرانی به آن احترام بگذاریم. اگر به مفاهیم فقهی هم کار نداشته باشیم باید رعایت شوون دینی جامعه بشود.
 

• آیا به جشنواره‌های غیردولتی یا مردمی از جمله جوایز ادبی و موسیقی یا همایش‌های فرهنگی هنری امکان برگزاری خواهید داد؟

جشنواره‌ها مشکلی نخواهند داشت و برای برگزاری آن‌ها را حمایت خواهیم کرد.
 

• از موسیقی نواحی و بومی مناطق یاد کردید که هنرمندانش در چند سال گذشته در فقر و بدبختی مرده‌اند، هنرمندانی که هر کدام ریشه‌یی بزرگ از فرهنگ ما بوده‌اند. صندوق حمایت از هنرمندان چرا فعال‌تر عمل نمی‌کند؟ آیا برای حمایت از آن‌ها کاری خواهید کرد؟

گذاشتن صندوق حمایت از هنرمندان اقدام خوبی بوده است اما کفایت نمی‌کند. یعنی باید بودجه‌یی را که برای آنجا در نظر می‌گیرند، بتواند حداقل حمایت مالی را از هنرمندان اعمال کند. قطعا این مساله مورد توجه است و در بودجه سال آینده تلاش خواهیم کرد که برای این منظور اعتبار بیشتری بگیریم. علاوه بر مسائل مادی باید از نظر معنوی هم کرامت هنرمندان را حفظ کنیم. حفظ کرامت هنرمندان فقط دفن آن‌ها در قطعه هنرمندان نیست باید زمان حیات‌شان هم مورد احترام قرار گیرند و در حین بیماری هم بایستی کمک‌های فوق‌العاده‌یی به آنها شود زیرا در شرایط عادی کمک‌های معمولی و روتین به آنها صورت می‌گیرد اما در شرایط اضطراری باید به شکل اضطراری کمک کرد. از نهادهای غیردولتی نیز می‌شود برای این منظور کمک گرفت مثل شهرداری‌ها و نهادهای خیریه عمومی که کمک‌هایی را به بیماران ارائه می‌دهند و دولت از آن‌ها هم باید بدین منظور استفاده کند. این‌ها سرمایه‌های اجتماعی کشور ما هستند و باید کرامت و منزلت‌شان حفظ شود. نباید دست آن‌ها پیش کسی دراز باشد یا در تنگدستی زندگی کنند و غریبانه از دنیا بروند. باید این را مورد توجه جدی قرار بدهیم.
 

• درباره شرکت‌هایی که در امر برگزاری کنسرت هستند و بازار رقابتی ناسالمی را به وجود آوده‌اند، چه خواهید کرد؟ با سودجویانی که فرهنگ و هنر را آلوده کرده‌اند و با قیمت‌های آنچنانی بلیت‌ها، هنر را از مردم دور می‌کنند، چگونه رفتار خواهید کرد؟

در هر صورت به یکسری شرکت‌های واسط برای اخذ مجوز نیاز خواهیم داشت که اغلب واسطه بین گروه‌های هنری و دولت هستند اما در انتخاب این نهادهای واسط باید دقت کرد که عناصر پاک دست و درستی باشند و سودجو و فرصت‌طلب نباشند تا مجوزها در اختیار آن‌ها قرار گیرد و گروه‌های هنری را جذب کنند. البته هزینه استفاده از کنسرت‌ها گران است اما بخشی از آن به شرایط تورمی کشور برمی‌گردد. در بخش‌های دیگر هم همین‌گونه است. قیمت کالاهای فرهنگی هم بالا رفته در عین اینکه در کشور ما قیمت محصولات فرهنگی مثل کتاب و موسیقی بسیار پایین‌تر از سایرنقاط دنیاست اما برای برخی اقشار جامعه قابل دسترسی نیست و دولت باید تسهیلات آن را فراهم کند یا اقدامات حمایتی برای برخی اقشار جامعه که نمی‌توانند از این برنامه‌ها به‌طور معمول استفاده کنند، انجام دهد تا تسهیلاتی برای این اقشار جامعه فراهم شود.