تلویزیون و موسیقی سال تحویل
برای موسیقی یا برای مخاطب بیشتر؟
صدای شلیک توپ که این روزها کمتر در برنامههای لحظه تحویل سال تلویزیونهای ایران مورد استفاده قرار میگیرد روزگاری تنها صدای لحظه سال تحویل در دو شبکه سراسری موجود تلویزیون ایران بودند که بعدها برای دقایقی با ساز و دهل نیز همراه گشت تا برای چندین سال تنها موسیقی سال تحویلهای ایران را رقم زند.
سالها گذشت تا اینکه در سال ۷۴ با حضور محمدرضا شجریان دعای تحویل سال قرائت شد و سپس آواز او در دستگاه ماهور بر روی شعر حافظ «ز کوی یار میآید نسیم باد نوروزی» همراه با جواب آواز تار داریوش پیرنیاکان به صورت ضبط شده برای ببینندگان پخش شد تا اولین برنامه موسیقی تدارک دیده شده برای تحویل سال و نوروز تلویزیون جمهوری اسلامی ایران را رقم زده باشد چراکه به غیر از پخش موسیقی مخصوص نوروز، شجریان پس از ۱۷ سال در جلوی دوربین تلویزیون ظاهر شده بود. برنامهای که هنوز هم درخاطر علاقمندان باقیمانده است و از آن به عنوان یکی از حرکتهای رو به جلوی تلویزیون یاد میشود که نشان از ماهها برنامه ریزی مناسب برای رویداد فرخندهای چون نوروز برای تمامی مردم ایران داشت.
با ظهور دوباره موسیقی پاپ و تولد مجدد آن در سالهای بعد از انقلاب که اولین جوانههای آن در سال ۷۵ زده شد و بعد از دوم خرداد ۷۶ رشد چشمگیری یافت، این بار صداوسیما پیشرو در ارائه موسیقی پاپ شده بود. لذا سال تحویل نوروز ۷۷ به یک رویداد تاریخی در فعالیت تلویزیون تبدیل شد چراکه برای اولین بار تحویل سال با موسیقی پاپ همراه بود. خشایار اعتمادی شعری از احمد شاملو را با آهنگسازی شادمهر عقیلی خواند: «من زمینم تو باهار» تا بدین گونه نه تنها پس از سالها موسیقی پاپ در تلویزیون رسمیت عام یابد بلکه برای اولین بار در این رسانه سراسری اسمی از شاعر و ترانه سرا، احمد شاملو، نیز برده شود. حرکتی که سنت شکنی تلویزیون نام گرفت و موسیقی که هنوز بهت اولین پخش آن فراموش نشده است.
در سرتاسر دنیا تحویل سال رویداد مهمی محسوب میشود که همواره مورد توجه برنامه ریزان تلویزیونی بوده تا این اتفاق خاص با ویژه برنامههایی توام گردد که در عین جذب مخاطب هرچه بیشتر برای شبکهها، مهمترین لحظه سال را نیز با خلاقیت بیشتر فراموش ناشدنی نمایند. لذا انتظار مخاطب برای برنامههای خاص، زیاده خواهی و امید بیهوده بستن نیست چراکه شبکهها و علیالخصوص در ایران سازمان صداوسیما بودجه متفاوت و ویژهای برای تهیه و تدارک آن لحاظ مینمایند. از آنجاییکه رسانه ملی شعار حمایت از هنر و فرهنگ اصیل ایرانی را نیز میدهد انتظار میرود موسیقی اصیل ایرانی که اتفاقا در یکصد سال اخیر برای بهار تصانیف زیادی ساخته را بیشتر بکار گیرد اما آنچه در این سالها پخش شده، اغلب از جنس موسیقی پاپ بوده است چراکه طیف مخاطبان گستردهای را در بر میگیرد و با توجه به حضور شبکههای ماهوراهای، برای ارائه آمار به مدیران گزینهای مناسبتر از سایر ژانرهای موسیقی است.
امسال نیز برای تحویل سال موسیقی پاپ جایگاه اصلی شبکههای تلویزیونی را به خود اختصاص داده بود اما از آن برنامههای ویژه که بتوان آنرا حرکتی مهم در تاریخ سی و چند ساله صداوسیمای جهموری اسلامی ایران محسوب کرد دیده نشد. هر چند سعی بر این بود اما آنچه ارائه شد در سطحی نبود که بتوان آنرا در حافظهها نگاه داشت. نوروز ۹۳ در شبکه سوم سیما مهدی یراحی، علی لهراسبی و احسان خواجه امیری حاضر شدند و دقایقی بدون ساز خواندند. شبکه اول نیز به پخش زنده اجرای رضا یزدانی در سالن خالی اریکه ایرانیان پرداخت. هر چند سالن خالی بود اما به نظر میرسید خواست رضا یزدانی اینگونه بوده تا تلویزیون با پرهیز از نشان دادن صندلیهای خالی مجبور به فوکوس روی خواننده و سن و در نتیجه نشان دادن سازهای موسیقی گردد که عملا با لانگ شاتهایی که دوربین تلویزیون از انتهای سالن، روی سن را میگرفت میتوان گفت سازی نشان داده نشد و حتی وقتی دوربین روی خواننده میرفت از نشان دادن موهای از پشت بسته شده او پرهیز میکرد. و اینچنین باز گذشته عملکرد رسانه ملی را در ذهن متبادر میساخت که جایگاه موسیقی را نه به خاطر وجود هنری به نام موسیقی بلکه برای جذب مخاطب بیشتر و نشاندن مردم پای آن به حساب میآورد.
سالها گذشت تا اینکه در سال ۷۴ با حضور محمدرضا شجریان دعای تحویل سال قرائت شد و سپس آواز او در دستگاه ماهور بر روی شعر حافظ «ز کوی یار میآید نسیم باد نوروزی» همراه با جواب آواز تار داریوش پیرنیاکان به صورت ضبط شده برای ببینندگان پخش شد تا اولین برنامه موسیقی تدارک دیده شده برای تحویل سال و نوروز تلویزیون جمهوری اسلامی ایران را رقم زده باشد چراکه به غیر از پخش موسیقی مخصوص نوروز، شجریان پس از ۱۷ سال در جلوی دوربین تلویزیون ظاهر شده بود. برنامهای که هنوز هم درخاطر علاقمندان باقیمانده است و از آن به عنوان یکی از حرکتهای رو به جلوی تلویزیون یاد میشود که نشان از ماهها برنامه ریزی مناسب برای رویداد فرخندهای چون نوروز برای تمامی مردم ایران داشت.
با ظهور دوباره موسیقی پاپ و تولد مجدد آن در سالهای بعد از انقلاب که اولین جوانههای آن در سال ۷۵ زده شد و بعد از دوم خرداد ۷۶ رشد چشمگیری یافت، این بار صداوسیما پیشرو در ارائه موسیقی پاپ شده بود. لذا سال تحویل نوروز ۷۷ به یک رویداد تاریخی در فعالیت تلویزیون تبدیل شد چراکه برای اولین بار تحویل سال با موسیقی پاپ همراه بود. خشایار اعتمادی شعری از احمد شاملو را با آهنگسازی شادمهر عقیلی خواند: «من زمینم تو باهار» تا بدین گونه نه تنها پس از سالها موسیقی پاپ در تلویزیون رسمیت عام یابد بلکه برای اولین بار در این رسانه سراسری اسمی از شاعر و ترانه سرا، احمد شاملو، نیز برده شود. حرکتی که سنت شکنی تلویزیون نام گرفت و موسیقی که هنوز بهت اولین پخش آن فراموش نشده است.
در سرتاسر دنیا تحویل سال رویداد مهمی محسوب میشود که همواره مورد توجه برنامه ریزان تلویزیونی بوده تا این اتفاق خاص با ویژه برنامههایی توام گردد که در عین جذب مخاطب هرچه بیشتر برای شبکهها، مهمترین لحظه سال را نیز با خلاقیت بیشتر فراموش ناشدنی نمایند. لذا انتظار مخاطب برای برنامههای خاص، زیاده خواهی و امید بیهوده بستن نیست چراکه شبکهها و علیالخصوص در ایران سازمان صداوسیما بودجه متفاوت و ویژهای برای تهیه و تدارک آن لحاظ مینمایند. از آنجاییکه رسانه ملی شعار حمایت از هنر و فرهنگ اصیل ایرانی را نیز میدهد انتظار میرود موسیقی اصیل ایرانی که اتفاقا در یکصد سال اخیر برای بهار تصانیف زیادی ساخته را بیشتر بکار گیرد اما آنچه در این سالها پخش شده، اغلب از جنس موسیقی پاپ بوده است چراکه طیف مخاطبان گستردهای را در بر میگیرد و با توجه به حضور شبکههای ماهوراهای، برای ارائه آمار به مدیران گزینهای مناسبتر از سایر ژانرهای موسیقی است.
امسال نیز برای تحویل سال موسیقی پاپ جایگاه اصلی شبکههای تلویزیونی را به خود اختصاص داده بود اما از آن برنامههای ویژه که بتوان آنرا حرکتی مهم در تاریخ سی و چند ساله صداوسیمای جهموری اسلامی ایران محسوب کرد دیده نشد. هر چند سعی بر این بود اما آنچه ارائه شد در سطحی نبود که بتوان آنرا در حافظهها نگاه داشت. نوروز ۹۳ در شبکه سوم سیما مهدی یراحی، علی لهراسبی و احسان خواجه امیری حاضر شدند و دقایقی بدون ساز خواندند. شبکه اول نیز به پخش زنده اجرای رضا یزدانی در سالن خالی اریکه ایرانیان پرداخت. هر چند سالن خالی بود اما به نظر میرسید خواست رضا یزدانی اینگونه بوده تا تلویزیون با پرهیز از نشان دادن صندلیهای خالی مجبور به فوکوس روی خواننده و سن و در نتیجه نشان دادن سازهای موسیقی گردد که عملا با لانگ شاتهایی که دوربین تلویزیون از انتهای سالن، روی سن را میگرفت میتوان گفت سازی نشان داده نشد و حتی وقتی دوربین روی خواننده میرفت از نشان دادن موهای از پشت بسته شده او پرهیز میکرد. و اینچنین باز گذشته عملکرد رسانه ملی را در ذهن متبادر میساخت که جایگاه موسیقی را نه به خاطر وجود هنری به نام موسیقی بلکه برای جذب مخاطب بیشتر و نشاندن مردم پای آن به حساب میآورد.
منبع:
اختصاصي سایت موسيقي ما
تاریخ انتشار : چهارشنبه 6 فروردین 1393 - 23:20
دیدگاهها
احتمالا خانم"بیتا یاری" فقط برنامه شبکه3 رو تماشا کردن چون به غیراز برنامه خوب شبکه یک که فریدون اسرایی.محمد اصفهانی رضا یزدانی و امید حاجیلی رو به صورت زنده از اریکه داشتند شبکه 2 هم اجرایی زنده از حسام نواب صوفی با پیانو داخل استدیو داشتند...
البته اینها دفاع از صدا سیما نبود.
برای مخاطب بیشتر
دوباره شادمهر... داغ دلمونو تازه نکن موسیقی ما... حیفه شادمهر که ارزان فروختیمش ! نابغه ایه بخدا... عالیجناب پاپ.
موسیقی ما لطفا تایید کن
اصلا متوجه نشدم از ابتدا تا انتها به دنبال چی بودید؟!
ولی فهمیدم کوهی از اطلاعات مقطعی دارید که سعی کردید بهم متصل کنید تا متنی نوشته باشید...
ولی خدمتتون عارضم که گل کردن موسیقی پاپ هیچ ربطی به دوم خرداد سال 76 نداره.جریان روشنفکری میخواد تموم اتفاقات خوب بعد از انقلاب رو به نام خودش ثبت کنه..
این حرف رو چند جایی خوندم ولی بهتره بدونید اینکه از بهار 77 موسیقی پاپ گل کرد و نتیجه داد حاصل تلاش یک نسل موسیقی دانی بود که در همون سالهای جنگ و دولت سازندگی دونه هاشون رو کاشته بودن و در دولت دوم خرداد ،افرادی مثل شادمهر،اصفهانی،حامی،اعتمادی و...به صورت خودجوش و فارغ از هر گونه حمایتی موسیقی پاپ رو به حد اعلای خودش رسوندن و ثمراتش رو برداشت کردن...
پس خواهشا در حمایت از جریان خاصی صحبت نکنید...
در مورد پخشِ موسیقی پاپ هم واقعیت اینه که صدا و سیما اگر مجبور نبود همین رو هم پخش نمیکرد.
ولی اونوری ها(ماهواره)برنامه های پر و پیمونی برای عید تدارک مییبینن و اگه نباشه امثال برنامه علییخانی،مخاطب جوون پای برنامه ای میشینه که کنار 2 تا خواننده لس انجلسی ،کلی سیاستمدار بازنشسته و افراد متضاد با جمهوری اسلامی سخنرانی میکنن...
و موسیقی سنتی چه قبول کنیم چه نکنیم نمیتونه قشر زیادی رو همراه خودش کنه...مخصوصا قشر جوون
مگر اینکه خودِ شجریان باز هم به تلویزیون بیاد تا توجه این نسل جلب بشه...کس دیگری نمیتونه این کار رو انجام بده...
میبینید پسرِ شجریان برای دیده شدن بیشترش بین نسل جوون، این روزها البومی منتشر کرده که از ساز غربی درش استفاده شده.اونوقت توقع دارید که موسیقی ناب ایرانی بتونه به تنهایی مخاطب جذب کنه؟
به نظرم صدا و سیما برای شب قبل از عید سیاست درستی در پیش گرفته و امیدوارم که این سیاست رو در روزهای غیر از نوروز هم دنبال کنه و انتظار همگیِ ما تاسیس "شبکه موسیقی"
بازم دم احسان علیخانی گرم که همیشه تو برنامه هاش حواسش به موسیقی بوده و موسیقی رو خیلی خوب میفهمه...
بازم دم احسان علیخانی گرم که همیشه تو برنامه هاش حواسش به موسیقی بوده و موسیقی رو خیلی خوب میفهمه...
اذانی هم که نزدیک سال تحویل با صدای مهدی یراحی پخش شد فوق العاده بود!
به نظر من موسیقی رو برای کار خودشون میخان
نمیخام نام ببرم ولی اون برنامه ای که هنوز 3روز از انتشار آلبوم هنرمندی نگذشته اونو تو برنامش پخش میکنه !!
به نظرتون برای ترویج و کمک به موسیقیه؟؟
باشه بابا باشه
واقعا کنسرت رضا یزدانی تو اریکه خالی بود ؟
عجیبه!!!
گزارش خیلی بی محتوا بود ...ااصلا میخواستید راجع به چی حرف بزنید؟؟
با نظر نگارنده موافقم. فقط برای مخاطب بیشتر است
اینکه خانم نویسنده فقط از دوم خرداد76 به عنوان عصر شکوفایی موسیقی یاد می کنن اینطور به ذهن میاد که نقد ایشون فقط برای ضربه زدن به رقبای سیاسی از احزاب دیگره نه دلسوزی برای موسیقی و هنر...خانم منتقد هشت سال از دوران اصلاح طلبی چه گلی به سر هنر زد؟ کدوم فیلممون جهنی شد.کدوم موسیقی مون در دنیا صدا کردو جهان انگشت به دهن موند.هنرمندان همیشه مظلوم بودند و هستند..در تمام دوران اصلاح طلبان و اصولگرایان.پس لطفا اینقدر دوم خرداد نکنید..هشت سال از دوران تصدی اصلاح طلبان عین باد ردشد اما دریغ که دردی از هنرو هنرمند و هنرجو دوا ن شد و
من موندم چرا سازها توی تلوزیون نباید نشون داده بشن؟!
واقعا چرا؟!
نه، واقعا چرا؟؟؟؟؟!!
دلیلشون چیه؟
شک نکنید برای مخاطب بیشتر هست نه برای موسیقی.اگه فکر موسیقی بودن میومدن یکم به اون برنامه بدبخت ساعت25 میرسیدن.یه اونجور برنامه ای رو تو شبکه های اصلی 1 2 و3 نشون بدن.یه شبکه ای رو درست میکردن که کارهای تصویری خواننده هامون رو پخش میکرد(خواسته ی رضا یزدانی تو برنامه ساعت25). ساعت 25 رو میکرد ساعت22 که صددرصد مخاطباش بیشتر میشدن نه اینکه واسه اینکه بتونی یه برنامه مرتبط به موسیقی رو ببینی تا نصف شب بیدار بمونی.تازه آیا بتونی تاآخرش بیدار بمونی یا نه؟؟!!
نه بابا.این صدا سیما کار چندانی واسه موسیقی کشورمون نمیکنه.الآنم اگه کاری میکنه بخاطر جذب مخاطب واسه برنامه هاش هست.
بازم دم علیخانی گرم که آورد خواننده هامون رو تو برنامش و همچنین از حضور زانیار تو برنامه فرزاد حسنی هم خیلی لذت بردم.
کارهای آسرایی و... تو شبکه یک جالب بود.
امیدوارم این کارها ادامه داشته باشه و نه صرفا جهت جذب مخاطب و فقط برای مناسبت های خاص باشه.
یه کمی فقط یه کمی برنامه های امسال صداوسیما از سال گذشته بهتر بود
حالا حالا ها مونده تا صداوسیما یه تکونی به خودش بده
آخه یعنی چی که وقتی رضا یزدانی داره اجرا میکنه فقط لانگ شات میگیرید ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
من خودم زانیار خسروی رو هم در شبکه 2 دیدم و آهنگ ((تو اگه بخای)) ایشون هم پخش شد . چرا اطلاع رسانی ناقص میکنید ! یا همه رو ذکر کنید یا هیچکی !
ایشون انگار کلا برنامه های سال تحویل رو ندیدن.مثلا برنامه شبکه یک غیر از رضا یزدانی. فریدون آسرایی و مهدی یغمایی و روزبه نعمت الهی و دکتر اصفهانی و امید حاجیلی رو هم داشت که این حجم از اجرای موسیقی زنده توی تلوزیون ایران بی نظیر بود.توی کلیپ سازی هم پیشرفت خوبی داشتن خداییش
ببينم ميتونين جلوي همين هم بگيرين يا نه !!!
یه جوری میگین رویداد مهم تاریخی که انگار موسیقی ما از 0 به100 رسیده باشه .هدف ایجاد این بر نامه ها سرگرم کردن مردم قرارنیست زندگی مردم متحول کنه .اینکه صدا و سیمای ایران با موزیک و پخش تصاویر ساز ها مشکل داره تقصیر بر نامه های شب عید نیست یک موضوع کلی.در ضمن یک چیزی بنویسید ارزش خوندن داشته باشه نه واسه افزایش مخاطب یک موضوع بی سر و ته رو بازگو کنید.
خیلی بهتر بود که اطلاعات بهتری جمع اوری میکردند و بعد در اختیار مردم میذاشتند.
به نظر من هم بی محتوا و بدون ربط بود.
واقعا چرا نباید سازهارو نشون بدن.مگه چه عیبی داره.اگه مثلا مهدی یراحی با گیتار میومد اجرا می کرد چی میشد.یا توی کنسرت رضا یزدانی رضا تاجبخش رو نشون می دادن.بالاخره اونا خیلی زحمت می کشن.امیدوارم دولت جدید این مشکل رو حل کنه.
ممنون از نظرات دیگران و ممنونم از خانوم یاری که این مقاله رو نوشتن من کاری با نشان ندادن ساز از تلویزیون ندارم دوستان شما بگید تا حالا برای برنامه های سال تحویل تا حالا چند تا پیشکسوت موسیقی سنتی دعوت کردن ..... دعوت از هنرمندان پاپ هم خوبه اما نیم نگاهی هم به اساتید سنتی بیندازیم بد نیست استاد علیزاده و .... حتی حاضر نیستن هنرمندان جوان سنتی کار رو دعوت کنن چه عیبی داره محمد معتمدی - علیرضا قربانی و .... رو دعوت کنن مگه علیرضا قربانی برای سریال های صدا و سیما نخوانده کیف انگلیسی خاطر انگیزترین کار صدا و سیما بود............. نمیکنن دیگه نمیکنن.
سلام..خیلی دلم میخواد دکتراصفهانی رو از نزدیک ببینم و بهش بگم چرا با سکوتت باعث شدی امثال احسان علیخانی دربارت جلوی میلیونها ببیننده اینجوری حرف بزنند..
علی لهراسبی با کمال فروتنی میگه ایکاش دکتر اصفهانی هم تو جمع ما بودند..احسان علیخانی میگه بله استاد اصفهانی فلانو...ولی چون سنش رفته بالا تو نظر سنجی ها رای نمیاره..
خواستم بگم دکتر جان همون استاد س ق که شم رو بهترین خواننده ایران میدونه اگه تو این نظر سنجی بود چه رتبه ای میاورد؟؟
حاضرم قسم بخورم با اختلاف زیاد امثال احسان خواجه امیری و...له میکرد...
شمایی که 5 سال به 5 البوم میدید شمایی که تراکهای سنتی میدید به بازار که مخصوص جونها اصلا نیست..باید شاهد همین صحبتها هم باشید..
دکتر اصفهانی شما وشادمهر نابغه موسیقی داخل بودید و هستید که متاسفانه خودتون با فاصله گرفتن کار کلاس خودتون و پایین اوردید..
استاد س ق 67 سال سن داره
ولی دکتر اصفانی 47 سال
سلام دوستاي گلم اگر منطقي بيايم به قضيه نگاه كنيم ما در موسيقي باب خواننده عالي نداريم غير از چند تايي كه خودتون ميشناسيد واقعا بايد به اينا گفت صدا؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟بنظرم تنها كسي كه ميشه صداش درك كرد و يچيزي ياد گرفت خواجه اميري اونم بخاطر بعضي تحرير ها و نغمه گرداني كه تو كاراش داره كه نزديك به رديف دستگاهي ماست
من نمیدونم خودتون خندتون نمیگیره میگین افکت برین نسخه لایو زخم زبون خاکستر ههه ششادمهر دوران شادمهر مرده سعی کنید اینو بفهمید اون از کلیپای سخیفش رابطه تازه جالبه هارمونیش کپ آهنگ چه خواببهایی برین شادمهر که سهله طرفدارای شجریانم بیاین کلشونو میخوابونیم کی میاد اشعار خیامو ارکسترال میسازه اگه این افکته پس خراطها پاشایی برین بزرگترتونو بیارید چون امسال پرفروشترین آلبوم پاروی بی قایق خواهد بود حالا ببین
تازه همین شجریان ار محسن کلی تعریف کرده البته قدیم تو مجله موسیقی قرن بیست و یک البته مال قدیم محسن چاوشی تو ایران حکم کیمیارو داره کی میاد تو فضای ایران فانک میاره اونم تو پاپی که طرف فکر کرده تمپوی آهنگو بالا پایین میکنه فکرده هنر کرده فقط صدا زخمی
به نظرم باید نیمه ی پر لیوان رو نگاه کنیم...بازم خوبه نسبت به سالهای قبل،امسال برنامه ها بهتر بود،به موسیقی بیشتر بها دادن...مثلا حضور زانیار خسروی و مرتضی پاشایی تو تلویزیون خیلی منو خوشحال کرد
بله یه دستگاه خاصیه تاز ه محسن چاوشی با بزرگترین کارگردان ایران کار کرده فیلمی که بعد از انقلاب چنان ترکوند خدایی الان یه فیلم بگو که اندازه سنتوری و مارمولک بین مردم محبوب باشه بگو جدایی نادر از سیمین زیاد قشنگ نبود
یاس کبود شادمهر می ارزد به هزاران آهنگ چاوشی ها اما قبول کنید وطن فروشی هم کم چیزی نیست.عقیلی شهرت رو با غیرتش تاخت زد.
افزودن یک دیدگاه جدید