موسیقی ما - لی لا رضایی: علیرضا قربانی و مهیار علیزاده در آستانه خزان خود را برای اجرای هر چه با شکوه‌تر کنسرت «حریق خزان» اماده می‌کنند. این کنسرت به رهبری سهراب کاشف قرار است به مدت 5 شب میزبان هواداران خزانی خود شود. علیرضا قربانی که یکی از خوانندگان مطرح ایرانی طی سالهای اخیر است همیشه دنبال ایده های جدید و عملی کردن آن‌ها بوده تا بتواند نام خود را به عنوان اولین‌های عرصه خود به ثبت برساند. بسیاری ازموزیسین‌هایی که امروزه ارکسترهای کوچک و بزرگ را در ایران رهبری می‌کنند، اولین ارکسترشان را در همکاری با این خواننده تشکیل داده‌اند که از این میان می‌توان به بردیا کیارس اشاره کرد.کنسرت بزرگ حریق خزان با صدای علیرضا قربانی و آهنگسازی مهیار علیزاده در روزهای سوم تا هشتم مهرماه به مدت 5 روز در تالار وحدت برگزار می‌شود. با خواننده «حریق خزان»، علیرضا قربانی درباره این کنسرت گفت و گو کرده‌ایم:
 

• علیرضا قربانی تا کنون کنسرتهای بسیاری با گروه‌های مختلف برگزار کرده است. عمده ویژگی «حریق خزان» در مقایسه با دیگر اجراها از دیگر گروه‌ها در چیست. این کنسرت با کنسرت‌های دیگری که از شما دیده‌ایم چه تفاوت‌هایی خواهد داشت؟

در واقع یکی از مهم‌ترین دلایل برگزاری این کنسرت و مهم‌ترین انگیزه ای که ما داشتیم استقبال بی نظیری است که از آلبوم «حریق خزان» شد. «حریق خزان» هم برای بنده و هم برای آهنگسازآن؛ مهیار علیزاده که اولین اثر آهنگسازی اش بود، آلبومی درخور و قابل توجه بود. در واقع استقبال عمومی که از آن شدخارج از تصور ما بود.مردم حتی نسبت به تک تک آهنگهای آن واکنش نشان دادند، از جمله تک قطعه ارغوان و این برای من رضایت بخش بود، یکی از ویژگی‌هایی که کنسرت «حریق خزان» را متمایز می‌کند همین موضوع است.
 

• اما دلایل دیگری نیز هست. آلبوم «حریق خزان» تک قطعاتی داشت که بسیار مورد توجه واقع شد و علاوه بر کسب آراء مردمی توانست مورد استقبال کارشناسان نیز قرار گرفته و آراء بسیاری را با خود همراه کند. این مقوله را نادیده می‌گیرد؟ مقوله فنی و تکنیکی کار را؟

برای من بسیار خوشحال کننده است که این صحبت‌ها را می‌شنوم. این موضوع را می‌دانم و به ان اشراف و ایمان دارم. در بحث آمار و ارقامی که گرفته شد قطعه «حریق خزان» و «ارغوان» یا حتی آواز «بیقراری» جزو مقبول‌ترین کارهایی بود که در سال گذشته در حوزه موسیقی ایرانی منتشر شد. تمامی اینها به من انرژی مضاعف می‌دهد و باعث شد که کنسرت حرق خزان شکل بگیرد. این‌ها موجب شدند به خواسته ای که مردم دارند اهمیت بدهیم و کنسرتی خوب هم از این آلبوم داشته باشیم. خوشحالم که سال گذشته آلبوم «حریق خزان» پرفروش‌ترین آلبوم موسیقی ایرانی شد.
 

•  رمز موفقیت این آلبوم را در چه می‌دانید؟ و دلیل همکاری شما با مهیار علیزاده در این پروژه جدا از اینکه آهنگساز «حریق خزان» است، چه بود؟

نوع و ژانر موسیقی این آلبوم، موسیقی ارکسترال است که با موسیقی‌های ارکسترالی که پیش از این انجام شده بود، به لحاظ ساختاری تفاوت بسیاری دارد.نوع موسیقی ساختاری ارکسترالی که شما می‌شنوید تاکنون کمتر روی موسیقی فارسی وایرانی شنیده‌اید. قبل از این اغلب فرم موسیقی گلهایی داشته است یا اینکه فرم موسیقی سمفونیکی بوده است. اکنون یک مقدار متفاوت شده است و به این فرمی شده که می‌شنوید.
 

• دراشعاری که انتخاب شده، دقت و وسواس خاصی مشاهده می‌شود. این را نیز می‌توان از ویژگیهایی دانست که بر جذابیت‌های «حریق خزان» افزوده است.

‌ژانرحریق خزان متفاوت از موسیقی‌های ارکسترال پیش از خود است.خوشبختانه این یکی از محسنات آلبوم است. در این آلبوم انتخاب اشعار آگاهانه و با شناخت صورت گرفته است به جرات می‌توانم بگویم که حتی در برخی موارد ما بهترین شعر آن شاعر معاصر را انتخاب کرده‌ایم. مثل استاد هوشنگ ابتهاج که شعر «ارغوان» ایشان به اعتقاد من بهترین و معروف‌ترین شعرشان است که تاکنون با این کیفیت کار نشده است.
 

• انتخاب شعر به تنهایی نمی‌تواند جذاب باشد. قطعا باید هوشمندانه بر روی آن موسیقی بنشیند و تلفیق خوبی لحاظ شود. فکر می‌کنید این تلفیق خوب انجام شده است؟

به اعتقاد من حس و حال در یک ارکستر خیلی مهم است و همین حس و حال است که روی مردم بسیار تاثیرگذار است. تلفیق شعر و موسیقی در این آلبوم از سوی آهنگسازبسیار دقیق و به جا صورت گرفته است. یعنی شعری که انتخاب شده با موسیقی ساخته شده، تلفیقی به جا و خوب در جای خود داشته است. این‌ها جزو مختصات خوب این آلبوم است. شعرها نیز به جهت محتوایی و مضمون در یک راستاقرار گرفته‌اند و تقریبا یک جور روایت و حکایت از تنهایی آدمی هستندکه در قرن مدرن زندگی می‌کند. شعری که من برای «حریق خزان» انتخاب کردم بسیار آگاهانه انتخاب شده است. من خیلی به دنبال این شعر گشتم. آنجا که می‌گوید:
بازآی دلبرا که دلم بیقرار توست
وین جان بر لب آمده در انتظار توست
یک جور انتظار و شیدایی و شیفتگی برای دلبر و معشوق خود در تنهایی دارد که وصف ناشدنی است.
محتوا و مضمون کلی اشعار در یک راستا بودن از مختصات کلی این کار است.
 

• به این سوال پاسخ ندادید که همکاری با مهیار علیزاده چه ویژگی داشت که او را نسبت به دیگران ارجحیت دادید؟

به هر جهت آقای علیزاده یک آهنگساز جوان است که تحصیلکرده رشته آهنگسازی است و ذوق خوبی دارد، درک خوبی از شعر دارد، شعرهای خوبی انتخاب می‌کند و در بحث تلفیق بسیار موفق عمل می‌کند. تعدادی از آهنگسازان جوان که به جهت ارکستراسیون و موسیقی توانمند و خوب عمل می‌کنند، عمده مشکلی که دارند این است که در تلفیق شعر و موسیقی موفق عمل نمی کنند. یکی از مختصات خوب ایشان نوع ارکستری است که دارد. ارکستری که ایشان دارد حرکتی آرام و با آرامش و طمانینه دارد و این در یک ارکستر بسیار مهم است. یعنی از حرکتهای بسیار تند و تیز معمولا پرهیز می‌کند. اگر تک تک کارها را گوش کنید این موضع را لمس خواهید کرد. همین طور در تلفیق شعرو موسیقی باز بر می‌خوریم به این رعایت آرامش که باعث می‌شود شنونده شعر را بهتر و راحت‌تر بشنود و در ذهن مفهومش را بهتر و راحت‌تر درک کند تا اینکه به تندی بخواهند از روی آن رد شوند.همچنین نوع ارکستراسیون ایشان هم صدای خاص خودش را می‌دهد یعنی صدایی که قبل از این شاید کمتر کسی شنیده باشد.
 

• پیش از این در دهه پیش وقتی به کارهای سنتی و خواننده های سنتی و اجراهای آن‌ها نگاه می‌کنیم، به خصوص در کنسرت‌ها خبر از آثار ارکسترال اینچنینی نبود. در حالیکه جدیدا چنین اتفاقی می‌افتد. به نظر می‌رسد علاوه بر احترام گذاشتن به شعور و درک مخاطبی که خاص فکر می‌کند، این کارهای ارکسترال یک جور مد شده است. علاوه بر این شما یک خواننده سنتی هستید و ما به جایی می‌رسیم که با اجرای ارکسترال کلاسیک بر می‌خوریم.

اجرایی که من روی سن دارم یک اجرا از موسیقی سنتی نیست. من یک خواننده موسیقی ایرانی هستم که در یک ژانر موسیقی سنتی یا حتی موسیقی مقامی هم می‌تواند بخواند. مثلا فرض بفرمایید من با گروه تنبور شمس یک بخشی موسیقی مقامی اجرا می‌کنم و یک بخشی هم موسیقی کردی یا آنسامبل! گاهی موسیقی سنتی با سازهای کاملا ایرانی.  حتی می‌تواند فرم آهنگسازی پلی فونیک یا چند صدایی نداشته باشد و همه مثل قدیمی‌ها تصانیف قدیمی بزنند و خواننده هم با گروه بخواند. یک فرم هم فرم ارکسترال است که الان همه به آن گرایش دارند. یک ارکستر شبیه ارکستر گل‌ها ویکی گرایشی شبیه ارکستر مجلسی کوچک مثل کنسرتی که ما در تهران داشتیم و نیازی به رهبر نداشت و من فقط خواننده آن بودم وظیفه من فقط خوانندگی بود.
 

• شما جزو اولین‌هایی هستید که با چنین حجمی ارکستر می‌چینید و به برگزاری کنسرت اقدام می‌کنید. چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟

تمامی این‌ها احترام به شعور مخاطب است. من برای مخاطبی که هزینه می‌کند و وقتش را برای شنیدن موسیقی من می‌گذارد ارزش قائلم.
 

• شما تجربه کارهای زنده و ارکسترال بزرگ را پیش از این داشته‌اید. طوری که بعداز آن دوستان شما به دنبال تجربه های شما بودند. کنسرتی که در سال 87 در برج میلاد تهران داشتید یکی از این تجربه های موفق بود. فکر می‌کنید موفقیت‌های گذشته را دوباره تجربه کنید؟

آن کنسرت یکی از تجربه های موفق من بود و کنسرت خیلی خوبی شد. خوشحالم که امروز این حرکت بالاخره این قدر اثرگذار بود که دوستانم این کار را انجام می‌دهند.من به این کار اعتقاد دارم و با اعتقاد قلبی این کار را انجام می‌دهم. الان هم از انجام آن بسیار خوشحال هستم. خوشحالم که خیلی‌ها کارهای ارکسترال انجام می‌دهند و گروههای مختلف جذب برگزاری چنین کنسرتهایی شده‌اند. من معتقدم که آنسامبل ایرانی باید وجود داشته باشد. من الان کنسرت زنجانم با یک گروه خیلی خوب با گروه اشراق با همراهی یک اهنگساز خیلی خوب به نام اصغر محمدی که ازهمه سازهای ایرانی استفاده کرده برگزار شد. از سنتور و کمانچه و تار گرفته تا تارباس و دف و تنبک و عود. چون من معتقدم هم این باید باشد و هم آن. انتخاب‌ها و حرکت‌ها باید هوشمندانه و از روی تعقل باشد. حرف من بیشتر بر روی این است.
 

• فکر می‌کنید درباره کارهای آنسامبل ایرانی که گفتید سالن های کنسرت قابلیت این اجراها را داشته باشند؟

امکانات برگزاری کنسرت در تهران ضعیف نیست. ما امکانات نسبتا خوبی در تهران داریم. امکان برگزاری چنین کنسرتهایی هست که ما راضی باشیم. به صورت نسبی این امکانات به روز شده است. سیستم صدا برای ما مشکل نیست. مشکل ما با سالن است، ما سالن خوب نداریم. مشکل ما مجوز است. مشکل ما با برنگشتن سرمایه است که از مشکلات عدیده و بزرگی است. مگر ما سالن خوب داریم؟ نداریم. در شهرستان‌ها که تقریبا سالن خوب و امکانات اصلا نداریم. سالن خوب باشد تجهیزات خوب می‌آید، صدابرداری خوب هم می‌آید.
 

• اما بازهم خواننده‌ها با حداقل امکانات به شهرستانها می‌روند.

متاسفانه شهرستان‌ها از حداقل امکانات هم گاهی برخوردار نیستند. من با علاقه قلبی و از صمیم قلبم به شهرستانها می‌روم و کنسرت اجرا می‌کنم. برای من مخاطبی که به کنسرت «حریق خزان» می‌آید با مخاطبی که در زنجان و همدان به کنسرت می‌آید تا موسیقی من را بشنود یکسان هستند. حضور هنرمندان به ان‌ها کمک می‌کند، به آن‌ها انگیزه می‌دهد و ذوق و شوق آن‌ها را برای زندگی بیشتر می‌کند. این به من انرژی می‌دهد و همین برای من کافی است. من با مردم زندگی می‌کنم و از آن‌ها انرژی می‌گیرم.
 

---

   
 
مهیار علیزاده با وجودی که اولین همکاری خود با علیرضا قربانی را در «حریق خزان» تجربه کرد، توانست چهره خوبی از حافظه موسیقایی مردم و اهالی موسیقی باز کند. او که موسیقی را به شکلی کاملا آکادمیک فراگرفته و نکته سنجی‌ها و ریز بینی‌های خاصی در حرفه خود لحاظ می‌کند، آینده خوبی را پیش رو دارد.با مهیارعلیزاده درباره جزییات اجرایی کنسرت «حریق خزان» گپی کوتاه زده‌ایم:
 

• در اجرای پیش رو چه شکل اجرایی را از شما و علیرضا قربانی شاهد خواهیم بود؟

 در این کنسرت گروه «حریق خزان» تلاش می‌کند در بالاترین استانداردهای ممکن به برگزاری قطعات اجرایی خود اقدام کند و با استفاده از نوازندگان چیره دست کنسرتی درخور و قابل توجه برگزار کند. این ارکستر قصد دارد قطعاتی از آلبوم «حریق خزان» به همراه قطعاتی از آلبوم جدید علیرضا قربانی که از ساخته های من است را در این کنسرت اجرا کند. در واقع کنسرت بزرگ حریق خزان نگاهی آزاد به موسیقی ایران دارد.
 

• در این کنسرت چه تعداد قطعه با چه تعداد نوازنده اجرا می‌شود؟

 مجموع قطعاتی که در کنسرت «حریق خزان» اجرا می‌شود 12 قطعه خواهد بود که توسط بهترین نوازنده‌ها اجرا می‌شود و رهبری ارکستر 45 نفره این اجرا را سهراب کاشف به عهده دارد. بلیت فروشی این کنسرت از هم اکنون آغاز شده اما تمرینات آن از هفته آینده آغاز خواهد شد.
 

• قطعاتی به جز آلبوم «حریق خزان» نیز در این کنسرت خواهیم شنید؟

قطعات جدیدی که در کنسرت اجرا می‌شود پنج قطعه بوده که علاوه بر قطعات حریق خزان همگی نگاهی نو به موسیقی و ملودی سازی ایرانی دارند و از زاویه ای جدید به دنیای موسیقی سنتی ایران نگاه می‌کنند.
 

• گویا اجراهایی از این کنسرت نیز در کشورهای دیگر داشته‌اید؟ آن اجراها شبیه اجرای ایران بوده است؟

کنسرت «حریق خزان» به خوانندگی علیرضا قربانی و آهنگسازی من تاکنون در کشوراتریش اجراشده است که با استقبال خوبی از سوی مخاطبان ایرانی و خارجی مواجه شده است و به زودی در کشورهای آلمان، هلند، سوئد و سوییس اجرا خواهد شد.
 

• با توجه به استقبالی که از کنسرت شده، فکر می‌کنید به تمدید نیز کشیده شود؟

کنسرت «حریق خزان» در تهران در روزهای 3-4-5-6-7-8 مهرماه در تالار وحدت توسط شرکت فرهنگی-هنری «آوای باربد برگزار خواهد شد. درباره تمدید آن فعلا نمی‌توانیم تصمیم بگیریم.».