سومین دوره جشنواره موسیقی محک امسال بعد از یک سال توقف از پنجم خرداد ماه به مدت هشت شب برپا شده است. چند سالی است که فعالیت‌های هنری به نفع امور خیریه و به خصوص کودکان سرطانی انجام می‌شود و هنرمندان رشته‌های مختلف به خصوص موسیقی برای یاری مؤسسات و انجمن‌های خیریه برنامه برگزار می‌کنند و درآمدهای حاصل از برنامه‌شان را در اختیار این مؤسسات قرار می‌دهند.

یکی از جشنواره‌های موسیقی که سه دوره است به نفع کودکان سرطانی برگزار می‌شود، کنسرتی است به رهبری لوریس چکنواریان؛ این کنسرت از سال 86 در بیمارستان تخصصی محک برگزار می‌شود و به گفته آراسب احمدیان، مدیرعامل محک قرار است تمام عوایدش صرف تهیه دارو و تجهیزات برای کودکان سرطانی شود.

نخستین جشنواره موسیقی محک در سال 1386 و دومین دوره آن در سال 87 برپا شد، اما ناهماهنگی گروه‌های موسیقی ایرانی و خارجی، باعث شد سومین دوره آن که قرار بود جشنواره موسیقی ملل باشد در سال 88 برگزار نشود. بنابراین سومین دوره این جشنواره به رهبری چکنواریان و همراهی نوازندگان و موزیسین‌های ایرانی با ارکستر مجلسی ارمنستان امسال برگزار می‌شود.

در این دوره هر شب قطعات جدیدی از موسیقی کلاسیک ایران وجهان اجرا می‌شود. اردشیر کامکار با کمانچه و اردوان کامکار هم با سنتور در کنار نوازندگان ارمنستان برای دو شب قطعاتی از هوشنگ کامکار را می‌نوازند.

چکنواریان هر روز به همراه اعضای ارکستر مجلسی ارمنستان در کلیسای ارامنه (مریم مقدس) واقع در خیابان سی‌تیر قطعاتی را که قرار است هر شب اجرا کنند، تمرین می‌کند.  او در گفتگو با خبرآنلاین از این فستیوال و شرایط ارکسترها و نوازندگان کشورمان می‌گوید.

در این چند شبی که اجرا داشتید، برنامه و استقبال مردم چطور بود؟
در شب‌های گذشته برنامه فوق‌العاده بود و مردم سالن را پر کرده بودند. ما یکی، دو شب قبل داستان «شیرین و فرهاد» و «لیلی و مجنون» را با دکلمه خانم ژاله صادقیان و همراهی ارکستر اجرا کردیم. تلفیق شعر و موسیقی در این اجرا خیلی خوب بود.

این برنامه دو ساعت زمان برد و مردم با حوصله و علاقه بسیار ما را همراهی و تشویق کردند. جمعه شب هم برادران کامکار در کنار ارکستر مجلسی ارمنستان نواختند. ارسلان و اردشیر کامکار قطعات بسیار زیبایی را که هوشنگ کامکار برای کنسرتوی کمانچه و ارکستر نوشته بود اجرا کردند. این اجرا با استقبال بسیاری مواجه شد.

همراهی و هماهنگی نوازندگان ارمنستان با نوازندگان ایرانی و قطعات ایرانی سخت نبود؟
اعضای ارکستر مجلسی ارمنستان نوازندگان بسیار خوبی هستند که به ایران و موسیقی ایرانی خیلی علاقه دارند. ما برای هماهنگی این هنرمندان مشکلی نداشتیم چون آن‌ها نوازندگان قدر و فرزی هستند و خیلی زود توانستند خودشان را با این قطعات هماهنگ کنند. آقای هوشنگ کامکار هم خودشان سر تمرین حاضر می‌شوند و در ایجاد این هماهنگی بسیار کمک می‌کنند.

چرا از نوازندگان ایرانی استفاده نکردید؟
چون ما ارکستر مجلسی‌ای نداریم که تمام وقت بتوانیم با آن‌ها کار کنیم. البته ارکستر سمفونیک داریم، ولی ارکستر مجلسی نداریم. ما می‌خواستیم از اعضای ارکستر سمفونیک تهران استفاده کنیم، ولی آن‌ها خودشان این شب‌ها با آقای روحانی کنسرت دارند.

اگر نوازندگان ارکستر سمفونیک کنسرت نداشتند از همان گروه استفاده می‌کردید؟
ممکن بود از آن‌ها استفاده کنیم. بستگی به وقت آن‌ها داشت. چون ما تعداد کمی نوازنده حرفه‌ای و خوب داریم، ولی تعداد پروژه‌هایی که به این نوازندگان نیاز دارد زیاد است. بیشتر نوزاندگان ما درگیر ضبط موسیقی یا تدریس در آموزشگاه‌ها هستند. متأسفانه در کشور ما سخت است ارکستری را پیدا کنیم که همه نوازندگانش 10 روز آزاد باشند.

علت این امر چیست؟ آیا با وجود هنرستان‌ها، دانشکده‌ها و آموزشگاه‌های خصوصی موسیقی ما آنقدر نوازنده خوب نداریم که بتوانیم یک ارکستر مجلسی تشکیل دهیم؟
نه این طور نیست. ما نوازندگان خوب داریم اما بودجه برای حمایت و استفاده از آن‌ها نداریم. ببینید اگر دولت یا یک اسپانسر خوب از نوازندگان ما حمایت کند و حقوق ثابت و مکفی به موزیسین‌ها و نوازندگان بپردازد، آن‌ها می‌توانند هر روز تمرین کنند و برای برگزاری کنسرت ورزیده شوند.

بعضی از رهبران ارکستر و آهنگسازان معتقدند ما نوازندگان متوسطی داریم که حقوق‌های بالایی نسبت به سطح توانمندی‌شان می‌خواهند. شما با این عقیده موافقید؟
نه من موافق نیستم. من فکر می‌کنم اگر نوازندگان ما حقوق خوبی بگیرند هر روز تمرین می‌کنند و کارشان هم بهتر می‌شود. اگر آن‌ها حقوق ثابت و مکفی داشته باشند فکرشان آزاد است و مجبور نیستند برای تأمین مخارجشان 10 جا کار کنند. در این صورت این نوازندگان به جای اینکه روزی نیم ساعت ساز بزنند، روزی شش ساعت تمرین مفید می‌کنند و به جای این که در ارکستر بنوازند، بعد بروند سر ضبط آلبوم بعد تازه بروند سر موسیقی یک فیلم و تدریس در آموزشگاه‌های خصوصی و ... در یک ارکستر مجلسی می‌نوازند و رشد می‌کنند.

با شرایطی که در کشور ما حاکم است و هیچ حمایت مالی از سوی دولت و اسپانسرهای خصوصی برای تشکیل ارکستر وجود ندارد، نباید درباره موزیسین‌ها و نوازندگان قضاوت کنیم. اگر نوازندگان ما هم مثل نوازندگان دیگر کشورها فقط در یک ارکستر می‌نواختند و غم نان نداشتند بعد از حدود یک سال به موزیسین‌های کاملا حرفه‌ای تبدیل می‌شدند.

برای این برنامه چند وقت است تمرین می‌کنید؟
دو هفته است که تمرین می‌کنیم. ضمن این که هر روز هم از صبح تا ظهر در کلیسای ارامنه با گروه تمرین می‌کنیم. 

هزینه‌های نوازندگان ارکستر مجلسی ارمنستان که در این فستیوال می‌نوازند، چطور تأمین می‌شود؟
خیرین محک اسپانسر هزینه‌های این نوازندگان هستند و حقوق و مخارج سفر آن‌ها را تأمین می‌کنند.

افرادی که برای شنیدن این برنامه می‌آیند، معمولا مخاطبان حرفه‌ای موسیقی نیستند. آن‌ها مردم خیری هستند که به بهانه کار خیر موسیقی گوش می‌کنند. آثاری که اجرا می‌شود را چطور انتخاب کردید که این مردمن بتوانند از آن‌ها لذت ببرند؟
در تمام دنیا مخاطبان حاضر در سالن کنسرت متفاوت هستند و این مخاطبان سلایق متفاوتی دارند. به همین خاطر ما برنامه را طوری تنظیم می‌کنیم که مثل یک میز غذای خوب، هم سالاد داشته باشد، هم نوشیدنی و هم غذای سنگین. یعنی سعی کردیم به نوعی تعادل در تمام برنامه‌ها رعایت شود و همه‌ آثاری که اجرا می‌شود سنگین نباشد. به نظر من برنامه کنسرت باید مثل زندگی باشد یعنی نباید همه‌اش یکدست باشد.

ایده حضور برادران کامکار پیشنهاد چه کسی بود؟
حضور آن‌ها در گروه برای یکی از برنامه‌ها ایده خودم بود. من خیلی ارادت دارم به این هنرمندان و معتقدم خانواده کامکار هنرمندان با تجربه و فوق‌العاده‌ای هستند.

از کی با محک آشنا شدید؟
خیلی وقت است با محک آشنایی دارم. وقتی برای بازدید از بیمارستان محک رفتم عاشق مردم و بچه‌هایی شدم که آنجا دیدم. به نظر من اسم آنجا نباید بیمارستان محک باشد، باید اسمش را بگذارند بیمارستان عشق.

امکانات سالنی که در آن برنامه اجرا می‌کنید چطور است؟
سالن بسیار خوبی است که از نظر امکانات و آکوستیک بسیار حرفه‌ای و خوب ساخته شده است. درست است که کوچک است و ظرفیت 350 تا 400 مخاطب را دارد ولی بسیار مجهز است و ما حتی نیاز به میکروفن هم نداریم.

برنامه بعدی شما چیست؟ قصد ندارید خودتان کنسرت بگذارید؟
نه! فعلا می‌خواهم آهنگسازی کنم. در حال جمع‌آوری آلبوم خودم هستم و قطعاتی را که در طی 50 سال نوشتم به صورت منظم یک‌جا جمع می‌کنم. در حال حاضر حدود 8500 صفحه پارتیتور وجود دارد که مجموعه‌ای 22 جلدی می‌شود. امیدوارم تا چند ماه آینده این مجموعه آماده ‌شود.