موسیقی ما - پیمان شیخی: فرمان فتحعلیان خواننده عرصه موسیقی پاپ یا بهتر بگوییم موسیقی تلفیقی كشورمان است كه فعالیت خود را به صورت رسمی با حضور در جشنواره موسیقی پاپ سال 1377 آغاز كرد.این درحالی است كه پیش از آن نیز با آهنگسازی یك آلبوم موسیقی با جان برای خوانندگان قوال هندوستان و خوانندگی یك قطعه موسیقی باجان در آلبوم دیگری به همراه این خوانندگان فعالیت حرفه‌ای خود را در زمینه موسیقی آغاز كرده بود.تاكنون آلبوم‌های مقیم، راه عشق و مست و خراب را از فرمان فتحعلیان شنیده‌ایم و به زودی آلبوم «با مردم بیگانه» را روانه بازار موسیقی كشورمان می‌كند.

لطفا قدری از آلبوم جدیدتان بگویید؟
نام آلبوم «با مردم بیگانه» است كه چهارمین آلبوم من محسوب می‌شود. این آلبوم متشكل از 9قطعه موسیقی با كلام و دو قطعه موسیقی اینسترومنتال است.

معمولا در آلبوم‌هایی كه در داخل كشور ارائه می‌شود یك قطعه موسیقی بی‌كلام «اینسترومنتال» می‌شنویم. چرا شما دو قطعه اینسترومنتال انتخاب كردید؟
باید اشاره كنم كه در تمام آثار موسیقی پاپ كه در دنیا عرضه می‌شود دو قطعه موسیقی بی‌كلام نیز در نظر گرفته می‌شود در حالی كه در ایران عرف است كه یك قطعه موسیقی بی‌كلام در هر آلبوم قرار می‌گیرد.
البته من بر اساس استاندارد بین‌المللی این كار را نكردم، چرا كه می‌توانستم صرفا یك قطعه را انتخاب كنم، ولی ترجیح دادم دو قطعه ترانه «شعر زندگی» و «قلندری» را به صورت بی‌كلام در این آلبوم قرار دهم.

دلیل خاصی برای انتخاب این دو اثر برای ارائه بی‌كلامتان داشتید؟
بله، چرا كه در بین تمام اجراهایی كه در كنسرت‌هایمان داشتیم این دوترانه با اقبال عمومی بسیار خوبی مواجه شد، بنابراین تصمیم گرفتم كه به صورت بی‌كلام نیز وجود داشته باشد.

در مورد آلبوم جدید می‌گفتید
آلبوم «با مردم بیگانه» به ترتیب عبارت است از ترانه‌های «با مردم بیگانه» كه شاعر آن مقدس‌ فانی است.
«قلندری» با شعر دكتر محمد تقی غفاری، «پاهای نیلوفرین» با شعر بهمن بهزادی، «فانی» با شعر مقدس فانی، «بنی آدم» با شعر محمد تبرایی، «رخ یار» با شعر مقدس فانی، «ستاره زد سلام كن» با شعر حافظ ایمانی كه متعلق به تیتراژ یك برنامه تلویزیونی با مجری‌گری وحید جلیلوند بود كه به سفارش او نیز این ترانه را آماده كردم ولی متاسفانه چند برنامه بیشتر اجازه پخش پیدا نكرد و جلوی آن را گرفتند.قطعه بعدی «زندگی» با شعر مرتضی قنبری و قطعه «دیر زمانی» با شعر لیلی گلزار است كه به همراه موسیقی بی‌كلام ترانه‌های «زندگی» و «قلندری» ارائه می‌شود.

آهنگسازی و تنظیم آن را نیز همچون همیشه خودتان انجام دادید یا از كسی یاری گرفتید؟
خیر از كسی یاری نگرفتم و آهنگسازی و تنظیم تمام قطعات را شخصا به عهده داشتم.

در این كه شما آهنگساز و خواننده‌ای گزیده كار هستید شكی نیست، اما برای خواننده‌ای در جایگاه شما وقفه چهار ساله برای ارائه چهارمین اثر قدری طولانی است. چرا؟
آلبوم «با مردم بیگانه» سال گذشته به اتمام رسید و برای پخش آماده بود.
این كه بین ارائه آثار من وقفه طولانی وجود دارد تا حدی به این نوع تفكر من باز می‌كرد كه فكر می‌كنم نباید زود به زود آلبوم موسیقی به بازار ارائه شود. البته نه به آن شوری شور كه هر دقیقه آلبوم جدید ارائه كنیم و نه به این بی‌نمكی كه چهار سال یك بار آلبوم ارائه شود و باید حد وسطی را در نظر گرفت.

چرا برای معرفی این آلبوم این قدر فاصله افتاد؟
یك سری مشكلات عدیده وجود داشت كه باعث شد من این آلبوم را دیر به بازار ارائه كنم كه یكی از آن مشكلات نبود استودیوی مورد پذیرش من بود.
البته به زحمات دوستانی كه در استودیوها فعالیت دارند قصد بی‌احترامی ندارم، ولی سلیقه مرا نمی‌توانستند تامین كنند.
این بدان معنا نیست كه سلیقه من سلیقه خاصی است نه شاید باشد و شاید هم نباشد. اما شاید دوست دارم صدایی را غیر از صداهای استودیوهای موجود ضبط كنم و میكس و مسترینگ خیلی بهتری داشته باشم غیر از آن چیزی كه اكنون در موسیقی ما عرف است.باید در نظر داشت كه به دلیل خاص بودن موسیقی من میكس آن بسیار سخت است و كار آسانی نیست؛ چرا كه ما همواره در استودیوها با قرار دادن ساز قبلا در كنار درام و دف با این مشكل مواجه بودیم كه با میكس و ركورد آن آشنا نبودند.علت آن نیز این است كه قرار گرفتن این سه ساز به این شكل و در قالب این نوع موسیقی خاص را تاكنون تجربه نكرده‌اند.میكس كردن مثلا صدای دف و درام راحت است ولی جنس صدای ساز تبلا در كنار دف و درام از لحاظ سازهای كوبه‌ای به میكس خاص نیاز دارد كه متصدی آن باید تحصیلات آن را داشته باشد و جنس ساز تبلا را بشناسد.
همچنین با دف و درام نیز آشنایی داشته باشد تا بتواند یك میكس خوب ارائه كند. بنابراین این تنها مشكل من بود كه باعث شد ضبط این آلبوم را دیر شروع كنم و درنهایت با تهیه و آماده‌سازی یك Home Studio، آلبوم «با مردم بیگانه» را در منزل ضبط كردم.

نوازندگانی كه در این آلبوم همكاری داشتند چه كسانی بودند؟
در این آلبوم علی رحیمی مثل همیشه نوازندگی دف را به عهده داشت، حمید بنكدار نوازنده بیس، سیدالیاس حمیدی نوازنده تبلا، حسین حاجی‌لویی نوازنده فلوت، علی شكرانی نوازنده گیتار الكتریك و نوازندگی گیتار الكتریك دو قطعه نیز به عهده شاهرخ پورمیامی بود. گیتار اسپانیش این آلبوم نیز مثل همیشه به عهده خودم بود و آرش مقدم نوازندگی درام این آلبوم را به عهده گرفت.

اگر اجازه بدهید به ابتدای مصاحبه برمی‌گردم. ترانه «ستاره زد سلام كن» تیتراژ برنامه‌ای تلویزیونی بود كه به مناسبت اعیاد مذهبی با مجری‌گری وحید جلیلوند پخش می‌شد اما پس از مدتی متوقف شد. چرا؟
این برنامه تلویزیونی محصول گروه اجتماعی شبكه پنجم سیما بود. من چندین سال بود كه با تلویزیون ارتباط نداشتم؛ اما وحید جلیلوند كه از دوستان خوب من است با من تماس گرفت و در ارتباط با این برنامه صحبت كرد. به او گفتم كه نمی‌دانم مشكل دوستان تلویزیونی با من چیست؛ اما آیا از آنها پرسیدی كه با من مشكل ندارند و اتفاقی رخ نمی‌دهد، كه حتی وحید جلیلوند نیز از این موضع‌گیری من قدری ناراحت شد و پس از پیگیری گفتند كه مشكلی وجود ندارد. این ترانه سفارش داده شد و آن را آهنگسازی كردم و پس از آماده شدن به صورت یك كلیپ تیتراژ نیز توسط وحید جلیلوند و بچه‌های گروهش ضبط شد كه اقبال عمومی خوبی نیز از آن به عمل آمد و این حرف من نیست و اگر به سایت اینترنتی «ستاره زد سلام كن» كه وحید جلیلوند آن را آماده كرده مراجعه شود، از نظرات مراجعه‌كنندگان می‌توان قضاوت كرد. مسوولان تلویزیونی هم كه یك‌دفعه رسما اعلام نمی‌كنند كه آهای ایهاالناس و مردم شریف ایران، ما از فرمان فتحعلیان خوشمان نمی‌آید، حالا علت آن موی بلند او، نوع موسیقی، نوع تفكرش و ... است. به هر حال نمی‌خواهیم از او استفاده كنیم. نه تنها به مردم نمی‌گویند كه حداقل كسی نیز از من انتظاری نداشته باشد، حتی به كارمندان خودشان نیز این را اعلام نمی‌كنند كه پول را هزینه نكنند. من این رفتار را نمی‌فهمم. البته بچه‌های رادیو همواره به یاد خوانندگان قدیم و جدید بوده‌اند و من از آنها ممنونم؛ چراكه سعی كرده‌اند تا ارتباط هنرمندان و مردم را حفظ كنند.

همه ما می‌دانیم كه در تمام دنیا رسانه‌ای با عنوان تلویزیون بسیار فراگیر است و نقش به‌سزایی در فرهنگ‌سازی دارد. عدم حمایت از هنرمندان موسیقی پاپ تا چه اندازه به این گونه موسیقی كشورمان كه سال 1377 بسیار شكوفا شد آسیب وارد كرد و به بی‌سر و سامانی فعلی موسیقی پاپ دامن زده است.
اولا یاد همه هنرمندان موسیقی پاپ كه سال 1377 آغاز به فعالیت كردند و راه‌بر و جاده صاف‌كن این اتفاق محسوب می‌شوند به خیر. یاد خشایار اعتمادی كه نخستین خواننده پاپ بودكه صدایش از تلویزیون پخش شد، قاسم افشار، علیرضا عصار، مانی رهنما، محمد اصفهانی و ... به خیر. اما صدای خشایار را دیگر در تلویزیون نمی‌شنویم چراكه احساس می‌كنم تلویزیون همواره به صورت ابزاری با هنرمندان برخورد كرده است و این حرف بدی نیست كه من می‌گویم. فعل آن بد است ولی ایراد مجهولی نیست. برخی از اینكه ابزاری برخورد می‌شود آزرده می‌شوند و كار نمی‌كنند و برخی نیز چندان آزرده نمی‌شوند.تلویزیون در دوره‌ای بسیار همراه عمل كرد چراكه متوجه بود كه روحیه جوان‌های ما بسیار تغییر مثبت كرده و آثار خوبی نیز ارائه شد و به تمام موسیقی ایران ثبت شود. وقتی تلویزیون از این اتفاق حمایت می‌كند و از هنرمندان ارزشی كه نمی‌دانم چرا الان بی‌ارزش شده‌اند حمایت نمی‌كند، می‌خواهید موسیقی پاپ ما همان روند پیشرفت را طی كند؟